MSI Dergisi’nin 153’üncü sayısında yayımlanan ve 16-17 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen 8’inci Deniz Sistemleri Semineri’ne ilişkin haber ve değerlendirmelerin yer aldığı özel dosyadaki “HAVELSAN, Savaş Yönetim Sistemleri ve Denizaltılarda, Geleceğe Bakıyor” başlıklı özel haber, MSI Dergisi’nin İnternet sitesinde paylaşılmıştır:
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (Dz.K.K.lığı)’nın başlıca komuta kontrol ve savaş yönetim sistemi (SYS) tedarikçisi olan HAVELSAN, etkinlikte, bu alanlarda, su üstü gemilerinde geldiği noktayı ve milli denizaltı çalışmalarında gelmek istediği noktayı anlattı.
Geleceğin Savaş Yönetim Sistemleri
HAVELSAN’ın savaş yönetim sistemleri ile ilgili çalışmalarının gittiği yönü, Deniz Savaş Sistem Mühendisi Levent Tanın; “Birleştirilmiş Deniz Resmi Oluşturan Entegre Komuta Kontrol Sistemi Çözümleri” başlıklı sunumunda anlattı.
HAVELSAN’ın, yeni nesil SYS’nin özellikleri ile ilgili vizyonunun ana hatları şöyle:
- Sensör ve silah sistemlerinin, Görev Grubu çapında ortak kullanımına olanak sağlaması ve Ağ Merkezli Harbe geçiş,
- Yeni nesil sensör ve silahların, tam bütünleşik kullanımına olanak sağlaması,
- Tam bütünleşik Link 11/16/22, JREAP, VMF, Simple kabiliyeti,
- Taktik veri linklerine ek olarak, gelecekte ortaya çıkacak yeni iletişim yöntemlerinin kullanımını ve bunlar üzerinden veri paylaşımını desteklemesi,
- Karar destek sistemleri ile kullanıcının süratli ve doğru karar vermesini kolaylaştırması,
- Operatörlerin, aynı anda birden fazla rolü üstlenebilmesi; rollerin, dinamik olarak operatörlere atanabilmesi,
- Gelişmiş karar destek işlevleri,
- SYS donanımlarında modern COTS teknolojilerin kullanımı ve
- Kullanıcıların, bilgiye erişiminin ve görev yapmalarının kolaylaştırılıp hızlandırılması.
Yeni nesil SYS’nin, farklı işlevlerle ilgili kabiliyetleri de şöyle sıralanıyor:
- Durum Sergileme
- Taktik durumun 3 boyutlu sergilenebilmesi,
- Çoklu görünüm (View),
- Ayarlanabilir coğrafi durum sergileme alanı,
- Çeşitli harita formatlarının desteklenmesi.
- İz Yönetimi (SYS çapında çok sensörlü, görev grubu çapında çok platformlu)
- Harp Destek
- Tehdit Değerlendirme (Üzerinde bulunan platform ya da başka bir platforma göre)
- Silah Yönetimi
- Farklı platformların birlikte angajmana girmesi
- Angajmanın farklı sensörlerle desteklenmesi
- Farklı platformlardaki silah ve sensörlerin ortak kullanımı
- Eğitim ve Benzetim
- Eş Zamanlı Gerçek ve Eğitim Modunda Kullanım Yeteneği
- Kuvvet Çapında Eğitim
Tanın, sunumunda, farklı komuta kontrol sistemleri için entegrasyon çözümü olarak, HAVELSAN’ın DOOB ürünü de anlattı. Stratejik ve operasyonel seviyelere hitap eden DOOB; kara, deniz ve havada kullanılabiliyor. DOOB’un bir dizi operasyonel başarısı da bulunuyor:
- 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 NATO CWIX tatbikatlarına katılan sistem ile 350’den fazla, ikili test ve senaryo testleri başarıyla icra edildi.
- DOOB, 2013 yılında, Combined Endeavour tatbikatında başarıyla kullanıldı.
- DOOB, Ocak ayında, Genelkurmay Başkanlığı Silahlı Kuvvetler Komuta Harekât Merkezi (SKKHM)’nde, Müşterek Resim Prototipi olarak kuruldu ve kullanıcı eğitimleri verildi.
HAVELSAN ile Pakistan Kara Kuvvetleri Komutanlığı arasında, 2013 yılının Eylül ayında, DOOB’un 7 noktada kullanımına yönelik bir sözleşme imzalandı ve bu kapsamda, kurulum, eğitim ve destek hizmetleri verildi. Bu yılın Şubat ayında ise Umman Savunma Bakanlığı ile DOOB sisteminin uyarlanması ve tüm bakanlık unsurlarına yaygınlaştırılmasına yönelik bir sözleşme imzalandı.
Tanın, DOOB-Yeni Nesil SYS entegrasyonunun sağlayacağı katkıları da sıraladı:
- Çift yönlü entegrasyon ile bütünleşik deniz harekatının icra edilmesi
- SYS’nin daha etkin bir şekilde görev icrasının sağlanması
- Deniz resminin farklı detaylarda izlenmesi
- Birleştirilmiş Deniz Resmi’nin oluşturulması ve anlık güncellenmesi
- Birleştirilmiş Deniz Resmi’nin, diğer kuvvetler ve Genelkurmay ile paylaşılması.
Amfibi Gemilerin Savaş Sistemleri Olgunlaşıyor
Dz.K.K.lığı, amfibi filosunu, LST ve Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi projeleri ile modernize ederken, HAVELSAN da SYS çözümlerini, bu gemilere yönelik olarak geliştiriyor. Söz konusu gemilerin, amfibi harekât için komuta-kontrol merkezi işlevini de görecek olması, HAVELSAN’ın SYS çözümüne, yeni görevler yüklüyor. Uygulama Yazılımları Kıdemli Mühendisi Mert Yenen, “LHD – Müşterek ve Savaş Dışı Harekât, Kuvvetler Arası iş Birliği ve Ağ Destekli Yetenek” başlıklı sunumunda, çalışmalarının geldiği son noktayı anlattı. Bir önceki seminerden bu yana, LST projesi kapsamında teslimatlarını ve testlerini başarıyla tamamladıklarını belirten Yenen, çözümlerinin ulaştığı olgunluğu vurguladı.
Yenen’n değindiği bir diğer konu, kuvvetler arası iş birliği kapsamında, amfibi gemilerdeki SYS’lerin, Muharebe Sahası Yönetim Sistemi (MSYS) ve Hava Kuvvetleri Bilgi Sistemi (HvBS) gibi diğer komuta-kontrol sistemleri ile entegrasyonu oldu.
HAVELSAN, Milli Denizaltı için Hazır
HAVELSAN’ın denizaltı alanında yaptığı çalışmaları, TORAKS/YTDP/AGOSTA Proje Müdürü Ahmet Muhtar Erdoğan, “Milli Denizaltı’ya Beş Kala: Yeni Tip Denizaltı için Yatırımlar ve Kazanımlar” başlıklı sunumunda anlattı. Su üstü platformlarda, başta SYS olmak üzere, uzmanlaştığı alanlarda tek adres haline gelen HAVELSAN, benzer konuma, denizaltılarda da ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda, denizaltılarla ilgili şu alanlarda faaliyet gösteriyor:
- Komuta Kontrol ve Savaş Yönetim Sistemleri
- Sualtı Sensör ve Silah Entegrasyonu
- Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi
- Torpido Atış Kontrol Sistemi
- Denizaltı Dalış Simülatörü
- Sinyal İşleme ve Teknolojik Çözümler
HAVELSAN, Yeni Tip Denizaltı Projesi (YTDP)’nde, önemli görevler üstleniyor:
- Entegre Sualtı Komuta Kontrol Sistemi (ESKKS)’nin SYS yazılımının geliştirilmesi,
- Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi’nin geliştirilmesi,
- Karaya Konuşlu Test Sistemi (KKTS)’nin kurulumu, bakımı ve idamesi,
- ESKKS’nin yazılım ve sistem eğitimlerinin verilmesi,
- Tüm ESKKS kaynak kodunun konfigürasyon kontrolü, bakımı ve idamesi ve
- İlk sistem için Bremen’de başarıyla gerçekleştirilen entegrasyon ve test çalışmalarının ardından, geri kalan 5 denizaltı için, entegrasyon ve test çalışmalarının Türkiye’de gerçekleştirilmesi.
HAVELSAN ayrıca, Raytheon’un alt yüklenicisi olarak, Mk48 Torpido Atış Kontrol Sistemi’nin entegrasyonunu da gerçekleştiriyor.
HAVELSAN’ın denizaltılarla ilgili bir diğer önemli projesi, Pakistan’da, STM’nin altyüklenicisi olarak rol aldığı, AGOSTA 90B modernizasyonu. HAVELSAN, bu projede, Entegre Sualtı Komuta Kontrol Sistemi’ni ve Denizaltı Bilgi Dağıtım Sistemi’ni geliştiriyor. Erdoğan, ön tasarımı Eylül ayında başarıyla tamamladıklarını; 2018 yılının ilk aylarında da kritik tasarım aşamasını tamamlamayı hedeflediklerini belirtti. Projede, ilk denizaltının, 2020’de teslim edilmesi planlanıyor.
HAVELSAN, TORAKS’ı, çeşitli etkinliklerde sergiliyor.
HAVELSAN’ın denizaltılarla ilgili nihai hedefi ise milli denizaltı için ESKKS’yi özgün olarak geliştirmek. Bu sistemin ana bileşenlerinden biri olan Torpido Atış Kontrol Sistemi ile ilgili inisiyatif alan HAVELSAN, Torpido Atış Kontrol Sistemi (TORAKS)’ni öz kaynakları ile geliştirdi. Jenerik bir torpidoya yönelik olarak geliştirilen TORAKS, modüler yapısı sayesinde, farklı torpidolar için uyarlanabilecek.
Erdoğan, sunumunun sonunda, denizaltılara yönelik çalışmalarla ilgili önerilerini de dile getirdi: HAVELSAN, Dz.K.K.lığının envanterinden çıkan denizaltıların, Dz.K.K.lığı kontrolünde, sektör tarafından test platformları olarak kullanılabilmesini gündeme getirdi.
