Turan SALCI / t.salci@savunmahaber.com
Savunma ve havacılık sektörünün belkemiğini oluşturan KOBİ’ler arasında bazıları var ki belirledikleri özel bir alanda, kendi Ar-Ge’sini yapıyor, kendi tasarımını çıkarıyor ve bunları kendi bünyesinde üretebiliyor. 1990 yılında çıktığı yolda, 30 yılı geride bırakan Akana Mühendislik de bu KOBİ’lerden biri. Firma, özellikle enerjetik malzeme prosesleri ve ekipmanları üzerine yaptığı çalışmalarla bu alanda faaliyet gösteren, ana yüklenici kurum ve kuruluşların birikimli ve güvenilir bir çözüm ortağı konumunda bulunuyor. Akana Mühendislik’in 30 yıllık serüvenini ve bugün sektörde nasıl bir konumda bulunduğunu, Yönetim Kurulu Başkanı Köksal Özdemir’den dinledik.
MSI Dergisi: Köksal Bey, Akana Mühendislik, 30 yıldır, sektörün çözüm ortağı olmayı başarmış bir firma olarak varlığını devam ettiriyor. Akana Mühendislik’i, bugün geldiği noktada siz nasıl tanımlıyorsunuz? Okuyucularımız için faaliyetlerinizi de kısaca anlatabilir misiniz?
Köksal ÖZDEMİR: Akana Mühendislik’i, Ar-Ge’ye önem veren; savunma ve havacılık sektörünün gerektirdiği standartlara uygun tasarım yapan; gerektiğinde, tasarladığını kendi bünyesinde üretebilen ve gerekli bakım onarım faaliyetlerini sürdüren bir KOBİ olarak tanımlayabiliriz.
1990 yılında, inşaat, beyaz eşya ve otomotiv sektörlerine yönelik mühendislik ve üretim hizmetleri sunmaya başlayarak çıktığımız bu yolda, mühendislik kadromuzun daha da güçlenmesiyle birlikte, savunma ve havacılık sanayisine de hizmet sunmaya başladık. Bugün geldiğimiz noktada, savunma ve havacılık dışındaki sektörlerdeki çalışmalarımız, yok denecek kadar azaldı. Ar-Ge, tasarım, sistem entegrasyonu/otomasyonu ve üretim faaliyetlerimiz ile kalite, proje yönetimi ve servis/bakım hizmetlerimizi, Başkent Organize Sanayi Bölgesindeki, toplam 11.000 m2 alana kurulu fabrikamızda sürdürüyoruz.
Akana Mühendislik olarak, müşterilerimizin ihtiyaçlarını anlıyor ve onlardan gelen taleplere, hızlı cevap verebiliyoruz. 30’uncu yılımızda, deneyimli kadromuza, güçlü üretim altyapımıza ve bugüne kadar oluşturduğumuz referanslara güveniyoruz ve geleceğe güçlü bir şekilde ilerliyoruz.
MSI Dergisi: Akana Mühendislik gibi bir firmanın, kuruluşunun 30’uncu yılını kutluyor olması, ne anlam ifade ediyor?
Köksal ÖZDEMİR: Akana Mühendislik’in geride bıraktığı 30 yıl, aslında firmamızın güvenirliliğinin de en önemli yapı taşını oluşturuyor. Özellikle savunma ve havacılık sanayisinde tamamladığımız projeler ve teslim ettiğimiz sistemlere halen sağlamaya devam ettiğimiz destek, bugün de ana yüklenici kurum ve kuruluşlar tarafından tercih ediliyor olmamızı sağlıyor. Bugüne kadar; işini zamanında teslim eden, yaptığı işlerin kalitesine güvenen ve teslimatın ardından da ürününün arkasında olan firmamız, bu yönleriyle sektörde, uzun soluklu bir çözüm ortağı haline geldi. Bence 30’uncu yılımızdan çıkarılacak en önemli mesaj da bu şekilde özetlenebilir.
Dönüm Noktası: TÜBİTAK SAGE’nin Termal Batarya Projesi’ne Katılım
MSI Dergisi: Her firmanın gelişiminde, belirli kilometre taşları vardır. Geride kalan 30 yıla baktığınızda, Akana Mühendislik’in en önemli kilometre taşı size göre ne oldu?
Köksal ÖZDEMİR: Savunma ve havacılık sektörü özelinde baktığımız zaman, en önemli kilometre taşımızın, 2000’li yılların başında başlatılan TÜBİTAK SAGE’nin Termal Batarya (Isıl Pil) Projesi’ne, 2003 yılındaki katılımımız olduğunu değerlendiriyorum. Bu proje, bize, özellikle savunma ve havacılık sektörünün kalite isterlerinin karşılanması konusunda, önemli kazanımlar sağladı. Bu proje ile oluşan sinerjimizi, ülkemize daha fazla katma değer sağlamaya yönlendirdik. Burada kazandığımız deneyim ile polimer esaslı roket yakıtı ve patlayıcının bazı malzeme üretim ekipmanlarını ve özellikle karıştırıcılarını (mikser), farklı kapasitelerde geliştirdik ve ürettik. Bu sayede Akana Mühendislik, sektörde önemli bir aktör konumuna geldi.
MSI Dergisi: Akana Mühendislik, nasıl bir motivasyon ile kuruldu ve günümüzde; iş gücü, ihracat, ciro ve Ar-Ge harcamaları gibi somut verilerde nasıl bir boyuta ulaştı?
Köksal ÖZDEMİR: Akana Mühendislik’i, kuruluşunda, bir mühendislik ofisi olarak konumlandırmıştık. O dönemdeki amacımız, belirli bir tasarım yapmak, yapılan tasarımların üretimlerini dış kaynak kullanarak gerçekleştirmek ve müşterilerimize sunmaktı. Bunu başardık. Zamanla artan sipariş havuzumuz ve müşterilerin talepleri, üretimi de kendi bünyemizde gerçekleştirmeyi gerektirdi. Bugün, Akana Mühendislik çatısı altında, “Mühendislik Bölümü” ve “Üretim Bölümü”, faaliyetlerini ayrı ayrı yürüten iki farklı bölüm konumunda.
Bizim kuruluşumuzun en temel motivasyonu ise aslında bir meydan okumaydı. O dönem, yabancı firmaların hakim olduğu tesis ve ekipman pazarında, yerli mühendislik firması olma hedefiyle yola çıktık. Bu alanda birçok önemli adım attık ve güzel işler başardık.
Geriye dönüp baktığımızda, son 15 yılda, sektörün ana yüklenici firmaları ve güçlü oyuncuları şekillendi ve bir düzen oluşmaya başladı. Biz de kendimizi, bu gelişmeler doğrultusunda konumlandırdık. Hedeflerimizi, ana yüklenicilerin ihtiyacı olabilecek ürünler arasından seçmenin daha akılcı olduğundan hareketle enerjetik malzeme prosesleri ve ekipmanları üzerine odaklamaya karar verdik. Aynı zamanda, ana yüklenicilerin ihtiyaç duyduğu muhtelif sistem ve alt sistemler için tasarım, prototip üretimi, kalifikasyon ve seri üretim faaliyetleri yürütüyoruz. Bu kapsamda yaptığımız işlerin çoğunda, gayrimaddi haklar müşterilerimize ait oluyor. Bu yüzden, geliştirilmesine katkı sağladığımız sistemlerin birçoğu için, yurt dışına yönelik doğrudan satış / pazarlama faaliyetlerinde bulunmamızın önüne çeşitli engeller çıkabiliyor.
Geldiğimiz noktada, 110 kişilik bir kadromuz var ve bunlardan 35’i, Ar-Ge alanında çalışıyor. 2019 yılında, ciromuzun %56’sını ihracattan sağlamayı başardık. Aynı zamanda, ciromuzun %14’ünü ise Ar-Ge’ye ayırarak hem firmamızın hem de Türkiye’nin geleceğine önemli yatırımlar yapıyoruz.
MSI Dergisi: Ürünleşme konusu, son dönemde sektörde öne çıkan başlıklardan biri oldu. Akana Mühendislik, ürünleşme konusuna nasıl yaklaşıyor? Bu konuda neler yapıyor?
Köksal ÖZDEMİR: Ürünleşme konusu, bizim de üzerine eğildiğimiz ve önemli çalışmalar yürüttüğümüz bir başlık. Karıştırıcılar başta olmak üzere, yakıt ve patlayıcı üretimi için geliştirdiğimiz çeşitli ekipman, firmamızın ürünleşme faaliyetlerinde önemli bir yer oluşturuyor. Bunun yanı sıra savunma ve havacılık sistemlerinde ortaya çıkan ihtiyaçlara bağlı olarak, alt sistem seviyesinde ürünleri, gerektiğinde firmamızın öz kaynakları ile geliştiriyoruz. Müşterinin ihtiyaçları doğrultusunda, geliştirdiğimiz ürünlerin üretimini de gerçekleştirebiliyoruz.
MSI Dergisi: İhracat cephesindeki faaliyetleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Köksal ÖZDEMİR: İhracatın, firmalarımızın sürdürülebilirliği ve ülkemiz ekonomisinin gelişmesi açısından vazgeçilmez bir durum olduğunun bilinci ile hareket ediyoruz. İhracat cephesindeki çalışmalarımızın temelini, yüksek teknoloji içeren sistem ve tesis satışları oluşturuyor. Bu kapsamda, yurt dışındaki mevcut ilişkilerimizi geliştirmek ve yeni müşteriler oluşturmak için, gerekli iç organizasyonumuzu tamamladık. Bu yeni organizasyonun olumlu sonuçlarını, 2021 yılının sonuna kadar alacağımızı öngörüyoruz.
5 Yılda, 2 Kat Büyüme Hedefi
MSI Dergisi: Bu doğrultuda, Akana Mühendislik’in gelecek planları neler? Örneğin, 5 yıl sonra nasıl bir Akana Mühendislik göreceğiz?
Köksal ÖZDEMİR: Firmamızın, önümüzdeki dönemde, yıllık bazda %15 büyüyeceğini öngörüyoruz. Bu büyümeyi sağlayacak yatırımlarımız için gerekli altyapıya, büyük ölçüde sahibiz ve eksikliklerin tamamlanmasına yönelik çalışmalarımız da aralıksız sürüyor. Altını çizmemiz gereken bir nokta var ki istihdamın arttırılmasına yönelik faaliyetlerimizi, çalışan iş gücünün azaldığı COVID-19 döneminde dahi devam ettiriyoruz.
Günümüzden 5 yıl sonrasına baktığımızda; kendine ait sistemleri geliştiren ve üreten, yurt içi ve yurt dışında önemli satışlar yapan ve yeni projelere imza atan, 2 kat büyümüş bir Akana Mühendislik görüyoruz. Daha kısa vadede baktığımızda ise önümüzdeki yıllarda, enerjetik malzeme proses ekipmanları ile ilgili portföyümüzü, daha da zenginleştirmeyi planlıyoruz. Ayrıca gündemimizde, yaygın kullanımı olan bazı elektromekanik alt sistemlerle ilgili çalışmalar da bulunuyor.
MSI Dergisi: Sektör tecrübenize dayanarak, sizden, sektörün mevcut durumu ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz? Sizce COVID-19 sonrası dönemde, sektörü nasıl bir gelecek bekliyor?
Köksal ÖZDEMİR: COVID-19 salgını, ülkemizi de ekonomik olarak etkiledi. Ancak sektörün gelişmesinin, COVID-19’a rağmen olumlu seyrettiğini düşünüyorum. Bununla birlikte, savunma ve havacılık sanayimizin mevcut durumunun, ülkemiz ihtiyaçlarını karşılayacak seviyede olmadığı açık. Ancak son dönemde, yerli çözümlerin ortaya konulması için oluşturulan inisiyatifin, tüm sektör aktörlerini olumlu yönde etkilediğini ve hızlı bir gelişim kaydedildiğini görüyorum.
COVID-19 dönemi ile ortaya çıkan ekonomik olumsuzlukların, gelecekte sektörü ne şekilde etkileyeceği konusunda kesin bir fikir belirtememekle beraber, hâlihazırda salgından en az etkilenen sektörün, savunma olduğunu değerlendiriyorum. Önümüzdeki dönemde de bu olumlu gelişmenin sekteye uğramadan devam etmesini umuyor ve bu süreçte, üzerimize düşen bütün görevleri, en iyi şekilde yapacağımızı da sizin aracılığınızla tüm sektör otoritelerine bildirmek istiyorum.
MSI Dergisi: Eklemek istediğiniz başka bir konu ya da konular var mı?
Köksal ÖZDEMİR: Türk savunma ve havacılık sektörünün, hem yurt içindeki hem de yurt dışındaki sesi olduğunuz için teşekkür ediyoruz. Yeni ürünlerimiz hazır olduğunda, derginiz aracılığıyla duyurmaktan mutluluk duyacağız.
Akana Mühendislik Yönetim Kurulu Başkanı Köksal Özdemir’e, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için, okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz.
