Onur KURÇ / onur@removebeforephotos.com Tayfun YAŞAR / tayfun@removebeforephotos.com
Uluslararası Anadolu Ankası-2021 Tatbikatı, 24 Mayıs-4 Haziran tarihleri arasında, Konya’da, 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığında gerçekleştirildi. 135’inci Personel Kurtarma Filo Komutanlığının (çağrı adı Ateş) ev sahipliği yaptığı tatbikata, Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Katar, KKTC ve Slovakya’dan unsurlar katıldı. Tatbikat, katılımcı ülkelerin birlikte operasyon yapma kabiliyetlerini gözler önüne serdi. Tatbikatın sürprizi ise HÜRKUŞ’un Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU) modelinin ilk defa sergilenmesi ve tatbikata katılması oldu.
Tatbikat, 4 ana amaç doğrultusunda icra edildi. Bunlar, şöyle sıralandı:
- Personel Kurtarma (PK) Harekâtı kapsamında komuta kontrol sürecini denemek ve geliştirmek. Bu kapsamda, muharebe ortamında PK Görev Kuvveti unsurları (muharip jet uçakları, komuta kontrol uçağı, insansız hava araçları ve helikopterler) ile çalışabilirliği denemek.
- Hayatta Kalma ve Kaçma-Kurtulma usullerini geliştirmek ve uçuş personelinin eğitim seviyesini arttırmak.
- Müşterek ve Birleşik Harekâtlar kapsamında; PK, Yakın Hava Desteği, Dinamik Hedefleme ve Zaman Duyarlı Hedefleme görevlerini planlamak ve icra etmek.
- Diğer ülkelerle birlikte çalışabilirlik seviyesini geliştirmek ve iş birliği alanlarını belirlemek.
Tatbikat kapsamında; Konvoy Koruma, Yakın Hava Desteği, Zamana Duyarlı Hedefleme, Dinamik Hedefleme, Yaralı Tahliyesi, Malzeme Atma, Su Üzeri PK, Sızma/Geri Sızma, Paraşüt Atlayışı ve Düşman Sahasında PK görevleri icra edildi.
Tatbikata katılan unsurlar, şöyle sıralandı:
- Hava Kuvvetleri Komutanlığı: 6 adet F-16, 1 adet E-7T HİK (Havadan Erken İhbar), 1 adet ANKA-S, 1 adet CN235, 2 adet AS532 Cougar, 3 PK Timi, 1 İleri Hava Kontrolörü Timi
- Kara Kuvvetleri Komutanlığı: 1 adet AS532 Cougar, 2 adet T129, 1 PK Timi
- Deniz Kuvvetleri Komutanlığı: 1 adet SAT Timi
- Jandarma Genel Komutanlığı: 1 adet S70, 1 PK Timi
- Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanlığı: 1 adet S70, 1 Özel Kuvvet Timi
- Azerbaycan: 1 adet Mi-17, 3 PK Timi
- Katar: 2 adet AW139, 1 adet C-130, 1 adet C-17
- KKTC: 1 adet AS532, 1 PK Timi
Slovakya, tatbikatın ilk 5 gününe katılım gösterdi. Tatbikat boyunca, toplam 120 sorti uçuş gerçekleştirildi. Tatbikatta görev alan toplam personel sayısı ise 437 oldu.
HÜRKUŞ HYEU Sahne Aldı
Tatbikatın basın ve seçkin gözlemci günü, 31 Mayıs’ta gerçekleştirildi. Tatbikatı; 38’i Türk, 16’sı yabancı olmak üzere 54 basın mensubu takip etti.
Basın ve seçkin gözlemci günü, tatbikat hakkında verilen brifingle başladı. Brifing sonrasında, Türk, Azerbaycanlı ve Katarlı üst düzey askeri yetkililere, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve TUSAŞ personeli tarafından, TUSAŞ üretimi hava araçlarına ait bilgiler verildi. Ardından, tatbikatta görev alacak hava araçlarının görüntülenmesi için basın mensupları, Kartal Park Sahası olarak adlandırılan apron bölgesine götürüldü.
Apron bölgesinde, basın mensuplarını, HÜRKUŞ’un HYEU modeli karşıladı. 135’nci filo isterlerine göre geliştirilen HÜRKUŞ HYEU’nun, Hava Kuvvetleri Komutanlığının eğitim faaliyetlerinde kullanılması planlanıyor. Uçak ile İleri Hava Kontrolörü, İleri Muharebe Kontrolörü ve Müşterek Ateş Destek Timi eğitimleri verilecek.
HÜRKUŞ HYEU, tatbikatta, her iki kanadında, tek bir taşıma noktasında ikişer adet Roketsan MAM-L mühimmatı ile sergilendi. Gövde altında ise elektro-optik sensör yer alıyordu. Uçak, Hava Kuvvetleri Komutanlığının envanterindeki F-4 ve F-16 uçaklarına benzer tonlarda, koyu ve açık gri renklere boyanmıştı. Ayrıca uçağın burnuna, F-4E Phantom uçaklarından aşina olunan köpekbalığı ağzı çıkartması uygulanmıştı.
TUSAŞ HÜRKUŞ Ürün Direktörü Nezaket Güneri Orbay ve TUSAŞ Deneysel Test Pilotu Barbaros Demirbaş, sergi alanında, basın mensuplarının sorularını cevaplayarak uçak hakkında bilgi verdiler. HÜRKUŞ’un B modeli baz alınarak geliştirilen uçakta; kokpit, gövde ve kanatlarda çeşitli modifikasyon ve güçlendirme çalışmaları yapıldı. HÜRKUŞ HYEU’nun, Hava Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçları doğrultusunda geliştirmesi ile ilgili çalışmalar, halen devam ediyor. İlk etapta, 135’inci Filo’ya 2 adet uçak teslim edilecek. Sonrasında, talep edilen konfigürasyonlara göre bir takvim belirlenerek teslimatlar devam edecek. Uçaklar, HYEU pilotlarının eğitiminde kullanılacak. Toplamda 6 adet uçağın teslim edilmesi planlanıyor. Bir eğitim platformu olduğu için uçağa, MAM-L mühimmatının yanı sıra BDU-33 eğitim bombalarını atabilme kabiliyeti de kazandırılacak. Uçak, lazer hedefleme kabiliyetine de sahip olacak. Uçakta, 3’er adedi kanatlarda, bir adedi gövde altında olmak üzere toplam 7 adet taşıma noktası bulunuyor.
TUSAŞ tarafından yayınlanan basın bülteninde, uçağa; Elektro-Optik / Infrared (EO/IR) kamera, lazer güdümlü ve güdümsüz eğitim mühimmatının yanı sıra oto-pilot entegrasyonunun, aşamalı olarak gerçekleştirilebileceği vurgulandı.
Öğle arasının ardından, Türk Yıldızları Gösteri Alanı’na geçildi. Burada, Türk Yıldızları ve SOLOTÜRK tarafından protokol ve basın mensupları için gösteri uçuşları icra edildi.
Hava Araçları ve Timler, Hünerlerini Sergilediler
Gösteri uçuşlarının ardından, basın mensupları, üsse yaklaşık 10 km uzaklıkta bulunan Konya Atış Sahası’na götürüldü. Tatbikatın bu safhasında, yağışlı ve rüzgârlı hava, basın mensuplarının görev yapmasını zorlaştırsa da tatbikatın planlanan senaryoları gerçekleştirildi. Belirlenen hedefler, Konya’dan kalkan 132’nci Hançer Filo Komutanlığı’na bağlı F-16 uçaklarından atılan Mk-82 bombalarıyla ve Kara Kuvvetleri Komutanlığının T129 ATAK helikopterlerinden yapılan atışlarla vuruldu.
Bu sırada, senaryo uyarınca, üsse taarruz etmeyi amaçlayan terörist bir grup tespit edildi. Bölgede bulunan Müşterek İleri Muharebe Kontrolörlerinin (Joint Terminal Attack Controller / JTAC) yaptığı işaretleme ile F-16’lar, yer hedeflerini ateş altına aldı. Bu sırada terörist grup, bir konvoya saldırıda bulundu. JTAC’ler, saldıran teröristlerin yerini tespit etti ve teröristler, F-16’lar tarafından imha edildi. Konvoyda yaralananlar için helikopterle sıhhi tahliye yapıldı. HÜRKUŞ HYEU, bu esnada koruma görevi yaptı. Senaryo gereği, görev esnasında motor arızası nedeni düşen bir F-16 pilotunun kurtarılması için muharebe arama-kurtarma operasyonu düzenlendi. Pilot, T129 ATAK helikopterlerinin korumasında, AS532 Cougar helikopterleri ile kurtarıldı.
Verilen görevleri başarıyla tamamlayan katılımcı unsurlar, seçkin gözlemcilerden tam not aldı.
Uluslararası Anadolu Ankası Tatbikatı
Anadolu Ankası Tatbikatlarının amacı, gerçeğe yakın harekât ortamında;
- Personel Kurtarma Görev Kuvveti unsurlarının eğitimi ve
- Günümüz ve gelecekteki muharebe sahasının gerekli kıldığı tecrübe seviyesini arttırmak
olarak sıralanıyor. İlk olarak 2009 yılında gerçekleştirilen tatbikat, her yıl iki dönem olarak düzenleniyor. 2012 yılından itibaren bu dönemlerden biri milli diğeri ise uluslararası nitelikte icra ediliyor. Tatbikatlara, Konya’da bulunan 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı ev sahipliği yapıyor.
Tatbikatlara; muharip jet, Havadan Erken İhbar (HİK) ve ulaştırma uçakları, insansız hava araçları, helikopterler ve personel kurtarma timleri katılıyor. Tatbikatlar sırasında, Müşterek Personel Kurtarma usulleri ve bunlarla ilgili komuta kontrol süreçleri, harekât ortamında deneniyor. Bu usul ve süreçlerin geliştirilmesi de tatbikatın faaliyetleri arasında yer alıyor. Tatbikatta gerçekleştirilen Müşterek ve Birleşik Harekâtlar kapsamında; Personel Kurtarma, Yakın Hava Desteği, Dinamik Hedefleme, Zaman Duyarlı Hedefleme gibi görevler de icra ediliyor.
