Samsun Yurt Savunma’nın (SYS) CANiK M2 QCB 12,7 mm ağır makineli tüfeği, Savunma Sanayii Başkanlığının (SSB) koordinasyonunda yürütülen kalifikasyon testlerini başarıyla geride bıraktı. Bu testlerin, dünya genelinde standart olarak yapılan kalifikasyon testlerine göre daha kapsamlı olması ve daha ağır koşullarda gerçekleştirilmesi ise CANiK M2 QCB’yi, uluslararası alandaki rakipleri arasında farklı bir konuma yükseltti.
SSB ile SYS arasında 2018 yılında imzalanan “Platformlar için 12,7 mm Makineli Tüfek Projesi” (PMT 12,7 Projesi) sözleşmesi kapsamında gerçekleştirilen kalifikasyon testleri, SYS’nin “dünyanın en iyi M2 ağır makineli tüfeği”ni geliştirmek üzere çıktığı yolculuğun önemli kilometre taşlarından biri oldu. Mayıs ayında başlayan ve 40 gün süren testler; Kara, Deniz ve Sahil Güvenlik Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve SSB temsilcilerinin gözetiminde gerçekleştirildi.
“Dünyanın En Zorlu Test Prosedürü”
SSB, Türkiye’de özgün ağır makineli tüfeklerin geliştirilmesi için projeyi başlatmadan önce, referans silahların test sonuçları ve TOP ve NATO standartlarına ilave olarak son kullanıcıların görüşlerini alarak test kriterlerini belirledi. CANiK M2 QCB’nin tüm kalifikasyon süreci de SSB tarafından hazırlanmış test prosedürleri ve kriterlerine göre gerçekleştirildi. SYS Genel Müdürü C. Utku Aral, ortaya çıkan test prosedürünü; “ Bu alanda, dünyanın en zorlu test prosedürü” olarak nitelendiriyor.
40 Gün, 25 Makineli Tüfek, 200.000 Fişek
SYS kalifikasyon faaliyetlerinde kullanılmak üzere toplam 75 adet 12,7 mm ağır makinalı tüfek hazırladı. Hazırlanan bu silahlardan 25 tanesi rastgele seçilerek testlere tabi tutuldu. Kalifikasyon testlerinin sürdüğü 40 gün boyunca; seçilen 25 makineli tüfek, bu tüfeklere ait 25 asıl ve 25 yedek olmak üzere toplam 50 namlu teste tabi tutuldu. Tüm kalifikasyon sürecinde, bu silahlarla toplam 200.000 fişek ateşlendi. Kalifikasyon testleri esnasında sadece silahın kendisi değil aynı zamanda 3 farklı marka mühimmat ve bu mühimmatın silahla olan uyumu da test edildi. Süreç sonunda CANiK M2 QCB, SSB’nin belirlediği pek çok farklı testten başarıyla geçti. Bu testlerden öne çıkanlar ise şöyle sıralanıyor:
- İlk Muayene Testi
- Kendiliğinden Ateş Alma Testi
- Güvenilirlik ve Dayanıklılık Testi
- Doğruluk ve Dağılım Testi
- Yüksek Sıcaklık Testi
- Düşük Sıcaklık Testi
- Hızlandırılmış Yağmur Testi
- Dinamik Kum ve Toz Testi
- Çamur Testi
- Tuz Sisi Testi
- Buzlanma Testi
- Güneş Işıması Testi
- Kimyasal Etkileşim Testi
- Düşme Testi
- Meyilli Atış Testi
- Şerit Çekme Kapasitesi Testi
- Geri Tepme ve Şahlanma Testi
- Mühimmat Uyumluluk Testi
- Aksesuar Uyumluluk Testi
- Lojistik Desteklenebilirlik Testi
- Yüksek Basınç Testi
- Değiştirilebilirlik Testi
- Kirlenme Testi
Her Test, Ayrı bir Başarı Hikâyesi Oldu
Kalifikasyon testlerinde, bazı CANiK M2 QCB’ler, birden fazla teste tabi tutuldu. CANiK M2 QCB’lere ilave olarak, SSB’nin daha önce temin ettiği referans silahlar da testlere dâhil edildi.
İlk Muayene Testi kapsamında silahlara ölçüsel testler, fiziksel kontrol, fonksiyon ve kurma kolu kuvveti kontrolü testleri uygulandı. Bu kapsamda yapılan ilk hız testinde, kullanılan 3 silah ve 6 namlunun başlangıçta tespit edilen değerleri, 926 m/s olarak ölçüldü ve 20.000 atış sonunda, bu ilk hız değerinde herhangi bir düşüş olmadığı tespit edildi. Silahın dakikadaki atım hızı olarak tanımlanan “kadenz” testinde ise silahların başlangıç değerleri dakikada 625 atım olarak ölçüldü. Yapılan 20.000 atış sonunda kadenz değeri, sadece yüzde 4’lük bir düşüşle 600 atım/dakika olarak ölçüldü. CANiK M2 QCB, SSB tarafından belirlenen referans değerin en fazla yüzde 20 düşüş olarak belirlendiği bu testte, ne kadar kararlı bir silah olduğunu gösterdi.
Düşük Sıcaklık Testi kapsamında 2 adet silah, -40°C’nin altında sıcaklıklarda 6 saat şartlandırıldı. Şartlandırma süresinin sonunda kabinden çıkartılan silahların her biriyle 4’er döngü, 800’er atım gerçekleştirildi. Buna karşın referans alınan diğer silahların bu testte tek bir fişek bile atamadığı gözlemlendi.
Yüksek Sıcaklık Testi kapsamında ise yine 2 silah iklimlendirme odasında +71°C’den daha yüksek bir sıcaklıkta şartlandırıldı. Şartlandırma süresinin sonunda silahlar odadan çıkartılarak her biriyle, 20 döngüde toplam 4.200, test toplamında da 8.400 atış yapıldı. Atış faaliyetinin sonunda, her iki tüfeğin de döngüleri hatasız gerçekleştirdiği gözlendi.
Kalifikasyon sürecinin belki de en zor kısmı olan Güvenilirlik ve Dayanıklılık Testi’nde, 3 adet silah, yedek namluları ile namlu başı 20.000; silah başı 40.000 ve toplamda 120.000 fişek attı. Her bir silah ile teste başlamadan; ilk hız, kadenz, dağılım ve tetik çekme kuvvetleri ölçüldü. Tüfeklerin parçaları her 8.000 atışta çatlaklık kontrolüne tutulurken herhangi bir temizlik yapılmadı. Güvenilirlik ve Dayanıklılık Testi’nde, SSB’nin belirlediği kriterlere göre, her silahta 32.000 atımda en fazla 207 basit tutukluk olarak ifade edilen Sınıf 1 hataya müsaade edilirken CANiK M2 QCB’ler, 40.000 atımda sadece 3 basit tutukluk yaptı. Pim ve yay gibi sarf malzemelerin değiştirilmesi zorunluluğu olarak ifade edilen Sınıf 2 hatada, SSB’nin kriteri yine silah başına 32.000 atımda 6 (teste tabi tutulan toplam 3 silahta 18 hata) olmasına rağmen CANİK M2 QCB’lerin hata değeri, silah başına 40.000 atımda sadece 2 olarak tespit edildi. Sonuç olarak silahlar, bu testi, dünya standartlarının çok üzerinde bir performansla tamamlamış oldu.
İhracat, Yurt İçi Kalifikasyondan Önce Başladı SYS, CANiK M2 QCB’yi, SSB ile imzaladığı üretim sözleşmesini takip eden 4 yıllık süre içerisinde, defalarca kez kendi imkânlarıyla da test etti. Bu testlerin sonucunda silahın gösterdiği performanstan emin olan SYS, hem CANiK M2 QCB’nin seri üretimine hem de çeşitli ülkelerle ihracat görüşmelerine başladı. CANiK M2 QCB’ler, görüşmelerin olumlu sonuçlandığı ülkelerin talep ettiği testleri de başarıyla tamamladı ve Türkiye’den önce yurt dışında kullanıma girdi.
Doğruluk, Dağılım ve Etkili Menzil Testi’nde ise seçilen 10 silah, sırasıyla 100, 300, 500 metrelerde dağılım ve 1.800 metre mesafede ise etkili menzil testi yapıldı. Etkili menzil testi, sabit aparat değil araç üzerinden gerçekleştirildi. Her namlu, daha önce gerçekleştirilen İlk Muayene Testi’nde 20.000 atım yapmış olmasına rağmen dağılım konusunda başlangıçtaki değerlerle aynı sonuçları elde etti ve CANİK M2 QCB, yine dünya standartlarının çok üstünde bir performans gösterdi.
Silahlar, farklı ortamlarda görev yapması beklendiği için Dinamik Kum ve Toz Testi ile Çamur Testi’ne de tabi tutuldular. 2 silah, içerisinde kum fırtınası oluşturulan özel kabinde 200’er fişek ateşlediler. Daha sonra yine 2 silah, standartlara göre oluşturulan çamur kabı içerisine batırılıp bekletildi. Müteakiben silahlarla 100’er atım yapıldı. CANiK M2 QCB’ler her iki testi de sıfır hata ile tamamlarken referans silahlar tek bir fişek bile atamadı.
“Türk Son Kullanıcıları da Dünyanın En İyisini Kullanacak”
Aral, kalifikasyon sürecinde CANiK M2 QCB’nin elde ettiği sonuçların, kendileri için gurur verici olduğunu vurguluyor: “SYS olarak, 2012 yılından beri kendi özgün makineli tüfeğimizi ortaya koymak için çalışmalar yürütüyoruz. CANiK M2 QCB’nin, dünyanın en zor testlerini başarıyla geride bırakarak kendini bir kez daha ispat etmesi, hem başından beri doğru bir stratejiyi ortaya koyduğumuzu hem de Ar-Ge, mühendislik ve üretim gücümüzün çok önemli bir noktaya ulaştığını gösteriyor. Bu testler sonrasında, Türkiye’deki son kullanıcılar da dünyanın en iyi 12,7 mm ağır makineli tüfeğini kullanmaya başlayacaklar. Bu, bizim için tarif edilemez bir gurur kaynağı.”
Malzeme ve Kaplama Teknolojilerinde Uygulanan İlklerle Gelen Başarı
SYS, CANiK M2 QCB ile dünyanın en iyi M2 ağır makineli tüfeğini CANiK markası altında üretmeyi hedefledi. Firma, bu süreçte, dünyada bir benzerinin olmadığını vurguladığı bir namlu üretim ve kaplama teknolojisi geliştirdi. Silahın en önemli parçası olan namlunun geliştirme sürecine, belirli minerallerin özel oranlarda kullanıldığı bir malzeme reçetesi hazırlanarak başlandı ve ideal bir namlu hammaddesi elde edildi.
Namlu üretimi konusundaki bir diğer kritik konu da kaplama teknolojisi. Boyama ve kaplama sırasında kullanılan kimyasalların bileşenleri de yine özel Ar-Ge çalışmalarıyla SYS tarafından belirlendi. Elde edilen kaplama malzemesi sayesinde hem silahın performansı iyileşti hem de özellikle korozyon gibi çevresel etkilere karşı olan dayanıklılığı büyük oranda arttırıldı.
Bu teknolojiler sayesinde, CANiK M2 QCB’nin namlusuna, muadili silahların çok ötesinde kabiliyetler kazandırıldı. Namlunun atım ömrü, bu tip silahlardan standart olarak beklenen 16.000 atım yerine, 25.000 üzeri atıma çıkarıldı. Silahın standart mühimmatla isabet kabiliyeti ise 6 MOA’nın altına indirildi. Yapılan çalışmalarla silahın diğer önemli parçalarından olan ateşleme iğnesi ve tahliye tırnağının ömürleri de muadil silahlara göre 2 kat arttırıldı.
Yapılan iyileştirmeler, sadece alaşım, kaplama ya da boya ile sınırlı kalmadı. Yılda 3.000 adet M2 üretebilecek bir seri üretim altyapısı da kuruldu. SYS, CANiK M2 QCB’nin üretiminde kullanılacak “mastar” adı verilen kalıpları kendi imkânlarıyla üretti ve seri üretimden çıkan tüm parçaları, bu mastarlarla kontrol etti. SYS, kaliteyi bir adım daha öteye taşımak için süreçlerine, Türkiye’de uygulanmayan bir adımı daha ekledi. Üretilen tüm parçalar manyetik yöntemlerle çatlak incelemesine tabi tutuldu ve bu şekilde içlerinde gözle görülemeyen kusurlar olup olmadığı kontrol edildi. Sonuç olarak SYS, 160 milyon liralık Ar-Ge ve 440 milyon lira üzerinde de endüstriyelleşme yatırımı olmak üzere toplamda 600 milyon lira üzerinde yatırım sayesinde dünyada bu ağır makineli tüfeği üretebilen 5’inci şirket oldu.
SYS, Her Türlü Sorunda Kullanıcının Yanında Olacak
SYS, kalifikasyon sürecini başarıyla tamamladığı için bundan sonra Türkiye’deki son kullanıcılara yönelik silahları, sadece kabul prosedürleriyle teslim edecek. Halen seri üretimi devam eden CANiK M2 QCB’nin, imzalanan sözleşmeler kapsamında 2022 yılının 3. çeyreğinin sonuna kadar, ilk etapta, EGM, Jandarma Genel Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlıklarına teslim edilmesi planlanıyor. SYS yetkilileri, kalifikasyon sürecine gözlemci olarak katılan Kara Kuvvetleri Komutanlığının da ilerleyen zamanlarda projeye dahil olma ihtimalinin bulunduğunu belirtiyor.
SYS kalifikasyon sürecinin başarıyla tamamlanmasını, sorumluluğunun asıl başladığı nokta olarak görüyor. Bu yılın 3. çeyreğinin sonuna kadar EGM’ye 300,Jandarma Genel Komutanlığına 145, Deniz Kuvvetleri Komutanlığına 200 ve Sahil Güvenlik Komutanlığına 105 adet olmak üzere toplamda 750 adet makineli tüfek teslim etmeyi planlayan SYS, silahlar için gerekli lojistik destek planlarını çok daha uzun zaman önce hazırladı. Bu plana göre kullanıcılara; fabrika, birlik ve kullanıcı seviyesinde destek verecek olan SYS, silahların onarım, bakım ve yedek parça gibi hizmetlerini de kesintisiz sürdürecek. Bu hizmetler sayesinde sadece Türkiye’de değil dünyanın neresinde olursa olsun hiçbir CANiK M2 QCB’nin bakım hizmetinden mahrum kalıp susmaması amaçlanıyor. Verilen hizmetlerin, denizin ortasındaki bir gemideki silaha bile götürülmesi hedefleniyor.
