CES İleri Kompozit ve Savunma Teknolojileri A.Ş. (CES İleri Kompozit), savunma ve havacılık sektörüne yönelik çalışmalarını; yeni tesisler, yeni teknolojiler ve yeni ürünlerle sürdürüyor. Firma, bir yandan da uluslararası kullanıcılarının sayısını arttırarak ve bunların coğrafi konumlarını çeşitlendirerek dünyada da alanında söz sahibi bir konuma doğru yükseliyor. Tüm bu gelişmeleri, CES İleri Kompozit Genel Müdürü Ö. Selçuk Şentürk’ten dinledik.
Okuyucularımıza, kompozit sektörüne yönelik faaliyetlerinizden bahsedebilir misiniz?
Ö. Selçuk ŞENTÜRK: CES İleri Kompozit, savunma ve havacılık uygulamalarına yönelik ileri kompozit ve zırh tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve bunların platforma entegrasyonu faaliyetlerini gerçekleştiriyor. İleri teknoloji kompozit tasarımı ve üretimi için gerekli altyapı, yetenek ve tecrübeye sahip olan firmamız, uzmanlığı doğrultusunda, Ankara’da iki, İzmir ve İngiltere’de birer tane olmak üzere, toplam dört üretim tesisi ile faaliyetlerini sürdürüyor.
Güvenilir ve yenilikçi bir çözüm ortağı olmak ve bunu sürdürülebilir hale getirmek vizyonuyla çalışan firmamız; insan hayatını koruyan, yaşamı kolaylaştıran, çevreye duyarlı, yenilikçi ve sürdürülebilir ileri teknoloji çözümler üretmeyi kendine görev edinmiştir.
2017 yılından beri, aynı zamanda bir Ar-Ge Merkezi olan CES İleri Kompozit; sürekli araştıran ve kendini geliştiren yapısı sayesinde, yenilikçi ve yaratıcı tasarımlarını en yeni teknolojiler ile birleştirerek müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda, uluslararası ve yüksek standartlarda, hızlı ve güvenilir çözümler sunuyor.

1996 yılından bu yana, kompozit tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve platforma entegrasyonu faaliyetlerini gerçekleştiren CES İleri Kompozit, yurt içi ve yurt dışında yaptığı yatırımlarla dünyanın önde gelen güvenilir ileri kompozit ve balistik koruyucu zırh imalatçıları arasında yer almayı başardı ve bu başarısını sürdürülebilir hale getirdi.
Havacılık alanında faaliyetlerini, 2013 yılında aldığı AS9100 havacılık sertifikasyonu sayesinde ivmelendiren CES İleri Kompozit, 2015 yılında, Airbus Helicopters Almanya’nın onaylı tedarikçisi olarak üretime başladı ve bu alandaki başarısını taçlandırdı. Bugün; Türkiye’nin de ortağı olduğu Airbus Military tarafından üretilen A400M uçakları, Sikorsky T70 helikopterleri ve Özgün Helikopter (Gökbey) için üretim yapmaya devam ediyor. CES İleri Kompozit; Goodrich, Kale Aero, Turkish Cabin Interiors (TCI), TÜBİTAK Uzay vb. gibi birçok kurum ve kuruluşun, havacılık ve uzay projelerindeki güçlü ortağı konumuna da gelmiş durumda.
Firmamız, savunma alanındaki ileri kompozit malzemelerin; tasarımı, üretimi, kalifikasyonu ve entegrasyonu faaliyetleri kapsamında, Türkiye’de; Otokar, FNSS, BMC, Roketsan, ASELSAN, TÜBİTAK SAGE, TÜBİTAK BİLGEM vb. gibi kuruluşların da ana çözüm ortağıdır.
Ayrıca, 2016 yılından beri, kendi markamız ile balistik ürünlerimizi öne çıkarıyoruz. Bugün, balistik koruma çözümlerinde, Türkiye’de üretilen hemen hemen tüm kara, deniz ve hava platformlarının ana tedarikçisi konumundayız. Benzer şekilde, özellikle Avrupa pazarında birçok önemli platform imalatçısı için, farklı koruma seviyelerinde kompozit zırh üretimi yapıyoruz.
2019’un tamamı ile bu yılın ilk yarısındaki performansınızı değerlendirebilir misiniz? 2020 yılı sonu ve sonrasına dair hedefleriniz neler?
2019 senesi, bizler için çok verimli geçti. Büyüme hızımıza rakamsal olarak bakacak olursak; toplam satışlarımız, 2019 yılında, bir önceki yıla göre %66 oranında arttı. Özellikle ihracat alanında önemli bir ivme yakaladık ve bir önceki yıla göre, ihracatımız %143 oranında arttı. 2020 yılı için de hem yurt içi hem de yurt dışı büyümemizin, istikrarlı bir şekilde devam etmesini öngörüyoruz.

2019 yılı içerisinde, İzmir fabrikamızı açtık ve fabrikamız, bu yıl itibarıyla ilk ihracatını gerçekleştirdi. Burada, özellikle otomotiv, raylı sistemler ve enerji sektörünün ihtiyaçlarını, havacılık ve savunma sektöründe edindiğimiz yüksek kalite standartlarında karşılamayı hedefliyoruz.
Uzun yıllardır, farklı platform ve ihtiyaçlara yönelik balistik kompozit çözümleri üzerinde çalışıyoruz. Özellikle geliştirme aşamasında, çözümlerimizi, sayısız atış testinden geçiriyoruz. Müşterilerimiz için yapılan kalifikasyon, numune, batch testi gibi testleri de hesaba katarsak her yıl yüzlerce test yapıyoruz. Geldiğimiz bu noktada, kendi balistik test merkezimizi kurma kararı verdik ve bu yılın başından itibaren, tüm atışlı testlerimizi kendi test merkezimizde icra edebilmemizi sağlayacak bir altyapı yatırımını tamamladık. Henüz ilk aşaması tamamlanan balistik test merkezimizde, STANAG 4569 Seviye I-VI arası testleri icra edebiliyoruz. Yıl sonuna kadar tamamlanmasını hedeflediğimiz son etabıyla birlikte tesisimizde, 60 tona kadar tank ve zırhlı araçların sistem testlerini, kapalı ortamda yapabiliyor olacağız. Bu özelliğiyle de tesisimiz, Türkiye’de tek, Avrupa’da ise iki test merkezinden biri hâline gelecek.
Bu yıl, tüm dünyada olduğu gibi, ülkemiz de COVID-19 pandemisiyle yüzleşmek durumunda kaldı. Tehdit boyutunun anlaşılmasıyla birlikte, tedarik zincirindeki muhtemel kırılmalara karşı önemli adımlar attık. Bununla eş zamanlı olarak, fabrikamızda; kontrol, maske, sosyal mesafe ve hijyeni sağlamaya yönelik üst seviye uygulamaları, resmi kurumlardan herhangi bir talimat beklemeden hayata geçirdik. Bu sayede, salgın sürecinde birçok Avrupalı rakibimiz müşterilerine ürün tedariki gerçekleştiremezken, biz, bütün teslimatlarımızı zamanında ve kesintisiz bir şekilde yapabildik. Halen krizin tam anlamıyla atlatıldığını düşünmüyoruz. Bu sebeple kriz tedbirlerini uygulamaya devam ediyoruz.
Tüm dünyada ve ülkemizde süren kriz şartlarına rağmen, CES İleri Kompozit olarak, makine-ekipman ve altyapı yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Sadece Türkiye’de değil, dünya pazarında da önemli bir aktör olma yolunda; teknoloji, kabiliyet ve imalat kapasitemizi istikrarlı bir şekilde geliştirmeye devam ediyoruz. Ülke sanayisine kazandırdığımız %100 yerli ve milli ürünlerin, yurt dışı pazarında hak ettiği yeri bulması yolunda hiç durmadan çalışıyoruz.
Üretimin ne kadarlık bölümünü iç pazara, ne kadarlık bölümünü ihracata yönelik olarak gerçekleştiriyorsunuz? Hedef pazarlarınız hakkında bilgi verir misiniz? Bu yılın ilk yarısında ne kadarlık bir ihracat yaptınız?
Ö. Selçuk ŞENTÜRK: Son 5 yıl içerisinde, her yıl katlayarak arttırdığımız ihracat rakamlarımız, bu yılın ilk çeyreğinde, toplam satışlarımızın %11’ini geçmişti ve bu oran, artmaya da devam ediyor. İlk başlarda, sadece Avrupa merkezli olan müşterilerimiz, artık Kuzey Amerika’dan Güney Asya’ya kadar geniş bir coğrafyaya yayılmış durumda. Fuarların ve etkinliklerin iptal edilmesi dolayısıyla iş geliştirme gayretlerimiz sekteye uğramış olsa da yurt dışı satış ekibimiz, bu süreç boyunca yeni işler geliştirmeye ve yeni siparişler almaya devam etti. Bu yılın ilk 6 aylık döneminde gerçekleşen ihracat tutarımız, bir önceki senenin aynı dönemine kıyasla üç katına çıktı.
Firmanızın Ar-Ge ve teknoloji altyapısı ve çalışmaları hakkında bilgi verir misiniz?
Ö. Selçuk ŞENTÜRK: T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından akredite edilmiş Ar-Ge merkezi olarak kaydedilen ana fabrikamız, Ankara Temelli’de, 17.000 metrekare alan üzerine kurulu bir tesis. Burada, araştırma, geliştirme ve inovasyona inanan, genç ve dinamik insan kaynağımızla; makine, ekipman ve fabrika yatırımlarına ara vermeyen girişimci anlayışımızla ve yenilikçi çalışmalarımızla bulunduğumuz sektörlere yön veren projeler yürütüyoruz. Böylece, öncü kimliğimizi korumaya ve ileri taşımaya gayret ediyoruz.
Yenilikçiliğe ve geliştirmeye olan inancımız ile İngiltere’de, Ar-Ge ve Prototip Merkezi yatırımını gerçekleştirdik. Her yıl çok sayıda TÜBİTAK projesini başarıyla tamamlıyor ve buradan elde ettiğimiz yeni teknolojilerin büyük kısmını ticarileştirebiliyoruz. Hâlihazırda 5 adet Ar-Ge projemiz devam ediyor.
Faaliyetleriniz sırasında karşılaştığınız sıkıntılar var mı? Varsa bu sıkıntılara yönelik çözüm önerilerinizi aktarır mısınız? Sorunların çözümü konusunda, varsa kamu kurum ve kuruluşlarından beklentilerinizi öğrenebilir miyiz?
Ö. Selçuk ŞENTÜRK: Son yıllarda, devlet eliyle savunma ve havacılık sektörüne büyük bir önem verildi; sektörde faaliyet gösteren firmalar için, ciddi teşvik ve ayrıcalıklar tanındı. Bizim de aynı sektörde faaliyet gösteren bir firma olarak, devletimizin bu stratejik yaklaşımından önemli ölçüde faydalanma şansımız oldu. Öncelikle konunun bu yönünün altını çizmemiz gerekiyor.
Sektörde faaliyet gösteren diğer firmaların karşı karşıya oldukları birçok zorluk, kuşkusuz bizi de etkiliyor. Yerli üretimi koruma adına ithalata getirilen ağır vergiler, yerli muadili olmayan ve imalatımızda önemli yer tutan ham maddeleri de kapsıyor. Döviz kuruyla orantılı bir şekilde maliyetlerimiz sürekli artarken, üzerine koyulan yüksek oranlı ithalat vergileri, maliyetlerimizi ciddi oranda yükseliyor ve tüm bunlar, rekabetçi bir fiyat ortaya koymamızı zorlaştırıyor.
Genel olarak ithalat prosedürlerinde ve vergilerinde yapılacak iyileştirmeler, bizim gibi imalatçıların, hem yurt içinde hem de yurt dışında satış kabiliyetini arttıracaktır.
CES İleri Kompozit Genel Müdürü Ö. Selçuk Şentürk’e, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için, okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz.