Alper ÇALIK / a.calik@savunmahaber.com
International Future Soldier Conference (Uluslararası Geleceğin Askeri Konferansı), alan uzmanlarının ve sektör firmalarının katılımıyla 19 Ekim’de, Ankara’da gerçekleştirildi. The Warrior, Today and Tomorrow (Savaşçının Bugünü ve Yarını) temasıyla düzenlenen etkinlikte; giyilebilir teknolojiler, dijitalleşen savaş alanı, uzaktan ilk yardım ve robotik askerler gibi pek çok konu masaya yatırıldı. Defence Turkey dergisi tarafından düzenlenen etkinlik, imza töreni ve ürün lansmanları gibi gelişmelere de sahne oldu.
Etkinliğe katılan firmalar, fuaye alanında kurdukları stantlarda ürünlerini tanıtma imkânı buldu. Stant açan firmalar arasında; ASELSAN, ASPİLSAN Enerji, BİTES, CES İleri Kompozit, HAVELSAN, Meteksan Savunma, Nurol Makina, Nurol Teknoloji, Roketsan ve STM de yer aldı.
Kamu Kurumlarının Desteğiyle Gerçekleştirildi
Etkinlik; Milli Savunma Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği’nin (SaSaD) desteği ve ODTÜ Teknokent Savunma Sanayii Kümelenmesi’nin (TSSK) iş birliğinde düzenlendi.
Konferans Yürütme Kurulu Başkanı Yılmaz Küçükseyhan ve SaSaD Yönetim Kurulu Üyesi Zeynep Öktem’in açılış konuşmalarını yaptığı etkinliğe, Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir bir video mesajıyla katıldı. Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin (EDOK) Komutanı Korgeneral Sinan Yayla ise açılış konuşmacısı (Keynote Speaker) olarak yer aldı.

Harbin Odağında İnsan Var
Prof. Dr. Demir, mesajında şunları iletti: “İnsanlık tarihi kadar eski olan harbin karakteri; çağın şartları, teknolojik değişimler ve uygulanan stratejiler ve benzeri nedenlerle sürekli bir değişim içerisindeyken doğası sabittir. Harbin doğası değişmezdir. Harbin odağında insan vardır ve temelini insan doğasından alır… Bugün, askerler daha eğitimli ve tarihsel emsallerinden daha donanımlı olabilirler; ancak performansları benzer durumdadır. Fark oluşturmak ve geleceğin tehditlerine hazırlık yapmak maksadıyla 20’den fazla ülkenin, tek erin fiziksel güvenliğini arttırmayı ve kullandığı silah ve sistemleri modernize etmeyi hedefleyen ‘Geleceğin Askeri’ projesi ya da programı bulunmaktadır. Bu programların birçoğu; yeni haberleşme teknolojileri, yapay zekâ, robotik, harici iskeletler, arttırılmış gerçeklik, ileri malzemeler ve nano-teknolojiler gibi gelişen teknolojilerin getireceği avantajları kullanmaya odaklanmıştır.”

Teknoloji İlerlese de Karar Verici İnsan Olacak
EDOK Komutanı Korgeneral Yayla, konuşmasında tek erin muharebe sahasındaki öneminin daha da artacağına değindi: “Muharebelerde kesin sonuç, günümüzde olduğu gibi gelecekte de eğitimli insanla elde edilecektir. Teknoloji ve muharebe sahasındaki gelişmeler, günümüzde ve gelecekte insanı, yani tek er faktörünü daha da önemli kılmaktadır. Teknolojiye bağlı olarak askerin silah ve teçhizatı ne kadar gelişirse gelişsin, geleceğin harekât ortamında da karar verici yine insan olacaktır. Gelişen teknolojiyle muharebe sahasında tehditlerin çeşitliliği ve etkisi her geçen gün çoğalmaktadır. Bu nedenle askerlerin görevleri artmakta ve tek erin etki alanı genişlemektedir.”
Korgeneral Yayla, teknolojik alanda geleceğin askerine ilişkin beklentileri ise aşağıdaki 7 başlık altında topladı:
- Personel performansının ve eğitiminin geliştirilmesi
- Beka tedbirlerinin yükseltilmesi
- Mühimmat ve silahın etkinliğinin arttırılması
- Manevra kabiliyeti ve ateş destek vasıtaları ile lojistik destek unsurlarının geliştirilmesi
- Komuta kontrol ve güvenli haberleşme sistemlerinin tesis edilmesi
- Hassas algılayıcılardan azami istifade edilmesi
- İhtiyaca göre güç planlaması yapılarak enerji tasarrufu sağlanması

Geleceğin Öne Çıkan Tek Er Teknolojileri
Etkinlik, çeşitli konuşmaların ve sunumların yanı sıra “Dijitalleştirilmiş Savaş Alanı için Endüstriyel Perspektif” ve “Geleceğin Askeri Konseptinde Yeni Trendler ve Teknolojiler” başlıklı iki panelle devam etti. Konuşmacı ve panelistlerin ortak olarak öne çıkardıkları konular ise şunlar oldu:
- Üzerinde taşıdığı teknolojik ekipmanlara bağlı olarak, tek erin güç ve enerji ihtiyacı giderek artıyor.
- Yakın geleceğin öne çıkan teknolojilerinden biri de harici iskeletler olacak.
- Muharebe sahasındaki bilgi akışına paralel olarak, tek erin üstündeki bilişsel yük de artıyor.
Konuşma ve sunumlarda öne çıkan konuları, etkinlikte atılan imzaları ve ilk defa sergilenen ürünleri, izleyen alt başlıklarda okuyucularımızın ilgisine sunuyoruz.

ASELSAN, CENKER’le Sahaya İniyor
Etkinliğin ilk panelinin konuşmacılarından ASELSAN Savunma Sistem Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı Behçet Karataş, ASELSAN’ın, özgün olarak geliştirdiği CENKER Tek Er Sistemi’yle ilgili olarak, “Şu anda 186 adedini Kara Kuvvetleri Komutanlığımıza teslim ediyoruz.” dedi. Giyilebilir bir sistem olan CENKER, askeri birliklerin, bölük seviyesinden tek er seviyesine kadar olan iki yönlü ve gerçek zamanlı bilgi aktarım ihtiyaçlarını karşılamayı hedefliyor.
HAVELSAN, Robotik Savaşçıları Anlattı
HAVELSAN Ar-Ge, Teknoloji ve Ürün Yönetimi Direktörü Tacettin Köprülü, “Dijital Birlikler Konsepti Kapsamında Entegre ve Otonom Sistem Teknolojileri” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Köprülü’nün aktardığı bilgilere göre, HAVELSAN; kara, hava, suüstü ve sualtı olmak üzere 4 ayrı ortamdaki robotik sistemler üzerinde çalışıyor ve sahip olduğu modelleme ve simülasyon kabiliyetleriyle bu sistemlerin muharebe sahasında nasıl davranacaklarını belirleyen çalışmalar yapıyor. Firma, bu platformlarda, aynı algoritma ve alt sistemleri kullanıyor; bu sayede platformlara otonomi ve sürü yeteneği kazandırılması daha kolay bir hale geliyor.

HAVELSAN’ın Taktik İHA ve İKA’ları Göreve Hazır
HAVELSAN Eğitim Hizmetleri ve ELD Grup Müdürü Oktay Tuncer, “Geleceğin Orduları: Dijital Birlikler” konulu sunumunda, HAVELSAN’ın saha testleri başarıyla tamamlanan insansız ve otonom sistemleri hakkında bilgi verdi: “Biz son 2 senedir taktik seviyedeki ihtiyacı görerek, taktik İHA ve taktik İKA’lar üzerinde 40 kişilik adanmış bir ekiple çalışıyoruz. Bu sene içerisinde, hem taktik seviyedeki İHA’mızı hem de İKA’mızı prototip olarak sunduk. Sahadaki testlerini de harekât ortamında gerçekleştirdik; oradan çıkarttığımız dersleri de ekledik ve şu anda İHA’larımız da İKA’larımız da operasyonel görevlere hazır.”
Roketsan’ın ALKA Ağ Yetenekli Silahı, Hedefini Vurdu
Roketsan Genel Müdür Yardımcısı Murat Kurtuluş, günümüzde bomba taşıyan dronlar gibi asimetrik tehditlerin giderek arttığını ifade etti. Kurtuluş, özellikle bu tip tehditlere karşı geliştirdikleri ALKA Yönlendirilmiş Enerji Silah Sistemi’nin Ağ Yetenekli Silah (Network Enabled Weapon / NEW) sürümüyle gerçekleştirdikleri atış testinden bahsetti: “ALKA’nın NEW konseptini, kullanıcıların ve tüm güvenlik kuvvetlerimizden temsilcilerin olduğu bir ortamda test etme imkânı bulduk. Burada aynı anda kritik bir tesisin üzerine gelen döner ve sabit kanatlı İHA’ların, iki farklı lazer silahını tek bir komuta merkezinden yöneterek ve bir hedefe otonom olarak yönlendirerek bertaraf edilmesini sağladık.”

BİTES, KARAR Projesinde 2 Yıl İçinde Teslimat Gerçekleştirecek
BİTES Savunma ve Bilgi Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Erinç Albayrak, yürütmekte oldukları arttırılmış gerçeklik projesi KARAR hakkında bilgi verdi: “Piyadenin durumsal farkındalığını arttırmaya yönelik olarak SSB ile sözleşmemizi imzaladık. Meskûn mahallerde muharebe esnasında, özellikle dost düşmanı tanıma, dost ateşinden sakınma, görüntü işleme teknikleri kullanarak el yapımı patlayıcıların (EYP) tespiti ve kritik tesis ve altyapıların harita üzerinde izlenmesi ve takip edilmesini içeren bu projenin T0’ı başladı… KARAR projesiyle birlikte, ATOK projesinde gelmiş olduğumuz noktanın ötesine geçerek, silahlı kuvvetlerimize, 2 yıl içerisinde, meskûn mahallerdeki karmaşık muharebe ortamını sadeleştirmeye yönelik bir ürünü teslim edeceğiz.”

ASELSAN Sivas ve BİTES, Yerli ve Milli AR Gözlüğü için El Sıkıştı
Etkinlikte, ASELSAN Sivas ve BİTES arasında bir protokol de imzalandı. Protokolü imzalayanlar, ASELSAN Sivas Genel Müdürü Murat Şahin ve BİTES Savunma ve Bilgi Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Erinç Albayrak oldu. Protokol kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri ve güvenlik güçlerinin muharebe sahasındaki ihtiyaçlarını karşılayacak yerli ve milli bir arttırılmış gerçeklik gözlüğü geliştirilecek. Projede, ASELSAN Sivas, optik, elektronik ve optomekanik bileşenlerin tasarım ve üretimini; BİTES ise arttırılmış gerçeklik yazılımı geliştirme çalışmalarını yürütecek. Geliştirilen ürün, ilk aşamada, aşağıdaki özelliklere sahip olacak:
- Harici sensör ve kameralarla birlikte çalışabilirlik
- Geniş bakış açısı (field of view / FoV)
- 5G, LTE ve Wi-Fi desteği
- Çevresel koşullara uygunluk
- Askeri operasyonlarda kullanılabilirlik
Firmalar, sonraki aşamalarda, global pazarlarda rekabet etmek için ileri faz çalışmalarını da gerçekleştirecek.
Meteksan Savunma, İki Yeni Ürünüyle Yer Aldı

Meteksan Savunma, etkinlikte, iki yeni çözümünü; Uzak Görüntü Terminali’ni ve Retinar AR uygulamasını tanıttı.
Bunlardan Uzak Görüntü Terminali, İHA’lardan alınan görüntüleri, tek erin elindeki tablete aktaracak bir sistem olarak geliştirildi. Tek bir personel tarafından sırt çantasıyla taşınan ürün, İHA’lar tarafından alınan görüntülerin, personelin elindeki tablet bilgisayara doğrudan aktarılmasını sağlıyor. Sırt çantası içerisine yerleştirilen; anten, C-bant veri terminali, batarya ve üçayaktan (tripod) oluşan ve 10 kg ağırlığındaki sistem, İHA’larla azami 30 km mesafeden iletişim kurabiliyor. Bu süreçte sırt çantasını çıkarması gerekmeyen personel, arazide yürürken dahi İHA’dan görüntü almaya devam edebiliyor. Bununla birlikte, sistemin anteni, gerektiğinde çanta içerisindeki üçayak üzerine takılarak yere kurulabiliyor. Bu durumda İHA görüntüleri, ürün üzerindeki terminal vasıtasıyla diğer yer sistemlerine de aktarılabiliyor.

Meteksan Savunma, arttırılmış gerçeklik teknolojileriyle Retinar Çevre Gözetleme Radarı’nın kabiliyetlerini bir adım öteye taşıyan Retinar AR uygulamasını ise Simsoft iş birliğiyle geliştirdi. Bu uygulama sayesinde sahadaki askerler, Retinar Çevre Gözetleme Radarları tarafından bulunan hedeflerin bilgilerine; cep telefonu, tablet bilgisayar veya akıllı gözlükler üzerinden erişim sağlayabilecek. Radarlarla uzaktan haberleşecek olan askerler, etraflarında hareket eden her nesneyi yanlarındaki akıllı cihazın kamerasını araziye tutarak görebilecek. Bu sayede hedefin detaylı bilgilerine ulaşabilecek ve arazi ortamında durumsal farkındalık sağlayacak. Meteksan Savunma, bu uygulamayla hem Türkiye’de hem yurt dışında ilk kez bir radar sistemine artırılmış gerçeklik teknolojisinin entegre edildiğini vurguluyor.