DEİK Mali İş Konseyi Başkanı Fatih Altunbaş: “DEİK, ihracatın önemini kavrayan her firmanın yer alması gereken bir platformdur.”

MSI Dergisi’nin 186’ncı sayısında yayımlanan söyleşi, derginin İnternet sitesinde paylaşılmıştır:

 

1985’ten günümüze; kurucu kuruluşları, üyeleri ve iş konseyleri sayesinde, Türk ve yabancı iş insanları arasında önemli iş bağlantıları kurulmasını sağlayan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), ihracatın lokomotifi olmaya devam ediyor. Ancak, savunma ve havacılık sanayisi, henüz DEİK’in bu gücünü tam olarak keşfedebilmiş değil. DEİK’in, Türkiye’nin ihracatının arttırılmasında oynadığı kritik rolü ve sektör firmalarına nasıl katma değer sağlayabileceğini; DEİK Mali İş Konseyi Başkanı Fatih Altunbaş ile konuştuk.

 

MSI Dergisi: Fatih Bey, DEİK’te, 2018 yılından beri, Mali İş Konseyi Başkanlığı görevini üstleniyorsunuz. Öncelikle bu göreve geliş süreciniz hakkında bilgi verir misiniz?

Fatih ALTUNBAŞ: Biliyorsunuz ihracata büyük önem veren bir şirketiz. İhracat hedeflerimizi gerçekleştirebilmek için, devletin üst düzey isimlerinin ve iş insanlarının yer aldığı üst düzey heyetlerin yurt dışı seyahatlerine katılmak istiyorduk. Gittiğiniz ülkelerde, G2G (Government-to-Government) veya G2B (Government-to-Business) anlaşmaları imzalayabilmek istiyorsanız ülkenizin gücünün de yanınızda olması gerekiyor. İhracat alanındaki büyük hedeflerimizi gerçekleştirebileceğimizi düşündüğümüz çeşitli platformları denedikten sonra, bu hedef için doğru adresin DEİK olduğunu gördük ve üyelik sürecimizi başlattık.

Daha sonra, Türkiye, 2018 yılını, ‘Afrika Yılı’ ilan etti. Ben de bu gelişmenin etkisiyle Afrika’da önemli bir ticaret ortağımız olan Mali’nin İş Konseyi Başkanlığı için aday oldum ve seçimi kazanarak göreve başladım.

Peki, neden Mali? Türkiye, aynı yıl Afrika’ya bir ihracat seferberliği başlattı. Bizim de o dönemde, Afrika’da en çok ihracat yaptığımız ülke Mali’ydi. Turaç’ın da Afrika’da en güçlü olduğu ülke Mali’ydi. Hatta o dönem için, Türkiye’den Mali’ye yapılan ihracatın 4’te 1’i Turaç’a aitti. Bu yüzden, özellikle Mali’yi tercih ettim.

DEİK’te, herkes bir ülkenin iş konseyine üye olabilir. Ama birisi, Yönetim Kurulu’na girmek veya başkan olmak istediğinde, bunun ardında yatan çok güçlü dayanakları olmalı. Dolayısıyla herhangi biri bu pozisyonlara aday olduğunda, o ülkede gerçekleştirdiği ticaret ve yatırımlar araştırılıyor. Bu, aslında, DEİK çatısı altında her şeyin ne kadar ciddiye alındığı, ince elenip sık dokunduğunu da dolaylı olarak anlatan güzel bir örnek.

 

İlk İcraat, Dış Ticaret Mutabakatının İmzalanması

MSI Dergisi: Mali İş Konseyi Başkanı olarak bugüne kadar yürüttüğünüz faaliyetleriniz ve çalışmalarınız neler oldu?

Fatih ALTUNBAŞ: Başkan olmamın üzerinden, 15 gün geçmişti… Mali’de gerçekleştirilecek planlı bir etkinlikle ilgili organizasyonun yarım kaldığını söylediler. Bu etkinlik, Mali’nin başkenti Bamako’da yapılacak, 3’üncü Türkiye – Mali Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı’ydı. İş Konseyi Başkanı olarak, bakandan önce gitmemi ve orada atılacak imzalar için ön hazırlık yapmamı istediler. Daha mazbatamı almadan, kartvizitimi bile bastıramadan, kendimi Bamako’da buldum. Orada; yatırım, sermayelerin korunması, vergi avantajı, gümrükte kolaylık gibi birçok konuyu içinde barındıran uzun bir metni, karşılıklı mutabakat içinde hazırladık. Bu başarılı çalışmanın ardından, iki ülkenin bakanları, o metni imzaladı. Mali İş Konseyi Başkanı olarak ilk icraatım da bu oldu.

 

Mali’nin İlk Sanayi Fuarı

MSI Dergisi: Peki, başkanlığınız döneminde, şu ana kadarki en önemli icraatlarınız neler oldu diye sorsak bize neler söyleyebilirsiniz?

Fatih ALTUNBAŞ: Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, sadece Mali’de değil tüm Afrika coğrafyasında seviliyor ve ona çok saygı duyuyorlar. Mali’deki dostlarımız da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ülkeyi ziyaretini çok istiyordu ve Cumhurbaşkanımız da Afrika turu kapsamında, Mali’yi de ziyaret etti. Cumhurbaşkanımız, seyahatlerinde iş insanlarını da her zaman yanında götürüyor. Biz de DEİK heyeti olarak onunla birlikteydik. İki ülkenin liderleri, birçok konuda iş birliğine dair anlaşma imzaladı. Böylelikle Türkiye’den Mali’ye, Cumhurbaşkanı seviyesinde yapılan ilk ziyaret de bizim görev dönemimize nasip oldu.

Ayrıca ilginçtir, Mali’de daha önce hiç sanayi fuarı yapılmamıştı. Onlar, ilk sanayi fuarının organizasyonunun, Türkiye tarafından yapılmasını talep etti. Bunun üzerine; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, DEİK ve Uludağ İhracatçılar Birliği’nden temsilciler bir araya geldi. Bu toplantıda; Mali’de yapılan ilk sanayi fuarının onur konuğunun, Cumhurbaşkanımız ve Türkiye olması gündeme geldi ve neticede, fuar alanındaki bir hol Türkiye’ye ayrıldı. Aralarında Turaç’ın da olduğu, Türkiye’den yaklaşık 25 firma, Uludağ İhracatçılar Birliği’nin organizasyonu ile fuara katıldı. Dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci de bu fuarda bizimle birlikte yer aldı. Mali’den de firmalar ve protokolün katılımıyla oldukça başarılı bir fuarı geride bıraktık. Böylelikle belki de Batı Afrika’daki ilk milli katılımımızın olduğu bir fuarı da biz yapmış olduk.

15 Türk ve 250 Malili İş İnsanı Bir Araya Geldi

MSI Dergisi: DEİK bünyesinde yer alan tüm iş konseylerinin, ilgili ülkede resmi bir irtibat noktası var. Bu yaklaşım DEİK üyesi firmaların ihracat faaliyetlerini nasıl etkiliyor?

Fatih ALTUNBAŞ: Tabii, DEİK olarak iş konseyimiz olan her ülkede bir muhatap belirliyoruz. Biz bunu, “karşı kanat” olarak adlandırıyoruz. Burada bizim karşı kanadımız, Mali Ticaret ve Sanayi Odası. Ziyaretlerimizin hepsinde, onlarla görüşüyoruz ve beraber çalışıyoruz. Görüşmelerimize, onların ticaret odası yönetim kurulu ve Türkiye ile ilişkisi olan üyeleri de katılıyor. Bu toplantılarda, şu ana kadar birçok iş bağladık. Yatırım yapmak isteyen, ürün almak isteyen, ürün satmak isteyen herkes bizim üzerimizden iletişim kuruyor. Çünkü bizim görevimiz, bu insanları eşleştirmek. İlk önce DEİK üyeleri arasından çözüm sağlayıcıyı bulmaya çalışıyoruz. Eğer oldu ki eşleştiremedik, konuyu, DEİK üyesi olmayan firmalara da yönlendiriyoruz. Sonuçta bu eşleştirmeler çoğaldıkça, Türkiye ve Mali arasındaki ticaret hacmi de doğal olarak artıyor.

İki ülke arasındaki ticari ilişkilerdeki DEİK rolüne dair bir örnek daha vermek istiyorum. Mali’deki iki tane çok büyük projenin, Türkiye tarafından üstlenilmesine dair, oradan bir talep geldi. Bu projeleri üstlenecek, iki firma bulduk. Bu iki firmanın, karşı tarafla birçok yazışması oldu; ama bir zaman geldi ve gidip yüz yüze görüşmek gerekti. Biz bunu fırsata çevirerek bir grup Türk iş insanı ile birlikte, bir iş seyahati düzenledik. Türkiye’den; savunma, inşaat, enerji ve gıda sektörlerinde faaliyet gösteren 15 kişilik bir heyetle Bamako’ya gittik. Mali tarafından da yoğun bir ilgi oldu; 250 tane Malili iş insanı geldi. Bizim 15 kişilik heyetimiz, 250 Malili iş insanına sunumlar yaptılar. Bunun ardından, B2B görüşmeleri için hazırladığımız masalara geçildi. Burada, şu görüntülere şahit olduk: Malili iş insanlarını, Türk iş insanları ile sırayla görüştürdük. Türk heyetinden, Malili bakanlarla görüşmek isteyenleri de onlar için randevular ayarlayarak görüştürdük. Bunların haricinde, belki de Türkiye-Mali iş ilişkileri tarihinde bir ilki başardık ve dört Malili bakanı ve iş insanlarımızı, bir otelde buluşturduk. Karşı karşıya oturdular ve neler yapabileceklerini ayrıntılı olarak görüştüler. Hatta bu yaptığımız, Afrika kıtasına yapılmış, en verimli ve başarılı iş ziyaretlerinden biridir diye düşünüyorum. Özetle geçtiğimiz 2 senede, cumhurbaşkanı ve bakanlarımızın da yer aldığı, toplam 4 seyahat yaptık.

 

Sosyal Sorumluluk Projeleri de İhmal Edilmedi

MSI Dergisi: İcraatlarınız, sadece ticari ve politik faaliyetlerle mi sınırlı?

Fatih ALTUNBAŞ: Biz, Mali’de, sosyal projelere de imza attık. Türkiye’nin oradaki en büyük varlığı, elbette ki büyükelçiliği. Bunun yanında; Maarif Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) da birçok projeye öncülük ediyor. FETÖ’nün Mali’de, 5 kampüste, toplam 17 tane okulu vardı. Gerek cumhurbaşkanımız başta olmak üzere devlet büyüklerimizin gerekse de iş insanlarımızın girişimleriyle o okullar Maarif Vakfı’na devredildi. Şu anda, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük kampüsleri, kapasitesi en büyük okulları ve en çok öğrenciye sahip okulları, Mali’de bulunuyor. Afrika’daki Maarif Vakfı’na ait okullardaki 6.000 öğrencinin yarısı, Mali’de eğitim görüyor. Benim de yöneticileri arasında yer aldığım Özel Çağrı Okulları’nın Ankara’daki Şubesi ile Mali’deki Maarif Vakfı’na ait bir okulu, kardeş okul yaptık. Böylelikle Batı Afrika’da bir okul, ilk defa Türkiye’deki bir okulla kardeş oldu. Kardeş okul projesi kapsamında; restorasyon, kitap yardımı, Malili öğrencilere Türkiye gezisi ve ortak ders programları gibi birçok faaliyet gerçekleştirdik.

Biz, sadece sermayenin öncüleri veya ticari olarak politika yapıcılar değiliz. Aynı zamanda, orada, ülkemizin kültürünü de temsil ediyoruz. Gittiğimiz her ülkede, tüm yönleriyle Türkiye’yi temsil ediyoruz. Biz bunlara dikkat ediyoruz, herkesin de dikkat etmesi gerekir diye düşünüyoruz.

 

 

35 Milyon Dolardan, 90 Milyon Dolara…

MSI Dergisi: Sizin görev sürecinizde, Mali-Türkiye arasındaki ticaret hacmi nasıl değişti?

Fatih ALTUNBAŞ: Mali ile Türkiye arasındaki ticaret, 2012’de başladı. O yıl, 9 milyon dolar ile başlayan ticaret hacmi, bana kadar gelen dönemde, 35 milyon dolara ulaşmıştı. Şu anda ise bu rakam, 90 milyon dolara çıktı. Burada belirtmemiz gereken bir konu var; bu rakamlar, karşılıklı ticareti yansıtıyor ve Türkiye’nin ihracatı, Mali’den yaptığımız ithalata göre her zaman daha üst seviyede.

 

Savunma ve Havacılık Sektörünün DEİK’teki Ağırlığı Artmalı

MSI Dergisi: Savunma ve havacılık sektöründen hangi oyuncular hâlihazırda DEİK üyesi? Bu üyeler, şu ana kadar DEİK’ten nasıl yararlandı?

Fatih ALTUNBAŞ: DEİK şemsiyesi altında, üç tane sektör firması var: BMC, FNSS ve Turaç. Son olarak, İNDES Mühendislik ve Katmerciler de aramıza katıldı. Katmerciler, DEİK üyesi olmadan önce, iş seyahatlerimizde, belirli bir ücret karşılığında, dış katılımcı olarak yer alıyordu.

Bunların haricinde, DEİK şemsiyesi altında, İstanbul’da, ECOWAS Zirvesi ve Afrika Zirvesi yaptık. ECOWAS Zirvesi’ne, bu çatı altındaki ülkelerinden, yaklaşık 400 iş insanı katıldı. Aynı zamanda bu ülkelerden; iki devlet başkanı ve 10’a yakın da bakan geldi. Bu iş insanlarıyla zirveye sponsor olan firmalara, B2B görüşmeler ayarladık. Bu görüşmelerde, savunma ve havacılık sanayisinden birkaç firmamız da vardı. DEİK üyesi olmayan Ata Arms da o görüşmelere katıldı. Bu zirvelerde, FNSS ve BMC gibi üye firmalarımız da ciddi görüşmeler yaptı.

İlginçtir, zirvelerde şunu görüyoruz; birinci gün, biz onları DEİK şemsiyesi altında tanıştırıyoruz. İkinci gün ise herkes, karşı taraftan iş insanları ile beraber fabrikasında oluyor. Çünkü yurt dışından DEİK davetiyle Türkiye’ye gelen iş insanlarını da itinayla seçiyoruz. Ciddi manada iş yapabilecek, potansiyeli olan kişileri davet ediyoruz.

Ama şunu da söylemek lazım; savunma ve havacılık sanayisi, gerçekten DEİK’i görememiş. Ben böyle değerlendiriyorum. DEİK’e üye olmadan önce, sektörden birçok firmanın bu kuruma üye olduğunu; yönetim kurullarında olduklarını; DEİK bünyesindeki 146 iş konseyinden herhalde en az 15 tanesinin başkanlık makamlarında, savunma ve havacılık sanayisinden isimlerin olduğunu düşünüyordum. Ama hayal kırıklığına uğradım. Birçoğumuz Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SaSaD) üyesiyiz. Sektörde ihracat yapan herkes, zaten Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği (SSI) üyesi. Ama, sektör firmaları; yurt dışına açılmak istiyorlarsa, kendilerine yeni bir vizyon katmak istiyorlarsa, onlara tavsiyem; DEİK’e üye olmalarıdır. DEİK, ihracatın önemini kavrayan her firmanın yer alması gereken bir platformdur. Nereye ürün satmak istiyorlarsa veya neye yatırım yapmak istiyorlarsa ona göre istedikleri iş konseyinde yerlerini alabilirler.

 

DEİK’in Katma Değeri; İlişikler Ağı

MSI Dergisi: DEİK’e üye olmanın sektör firmalarının ihracatına sağlayacağı katma değer hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Fatih ALTUNBAŞ: DEİK, sektör firmalarına en büyük katkıyı, yıllardır geliştirdiği ilişkiler ağı ile sunabilir. Hem yurt içinde hem de yurt dışında kurduğumuz bu ilişkiler ağında; arkadaşlık ve dostluklar pekiştirmenin yanı sıra önemli iş birliklerine imza atıyoruz. Örneğin; Mali İş Konseyi Başkanı olarak bana bir yol yapım işi sorulduğunda, ben bu konuyu, başka bir iş konseyinde de olsa ilgili arkadaşıma; mühimmatla ilgili bir iş olduğunda da ilgili arkadaşlarım bana yönlendiriyorlar. Bu yönlendirmeler sayesinde, örneğin, bazılarının zırhlı araç kimisinin de mayın dedektörü satmasına vesile olduk. Kimileri de bizim mühimmat satmamıza vesile oldu. Perdenin diğer tarafında da şu var: DEİK olarak, sık sık Türkiye’deki büyükelçiler ve ataşelerle toplantılar yapıyoruz. Bu toplantılardan gelen talepleri, yine ilişki ağımız içinde paylaşıyoruz. Bu ilişkiler ağını, bütün sektör firmalarının kullanmasını tavsiye ederim. Çünkü bunu; inşaat, enerji ve sağlık sektörü gibi birçok alanda başarıyla kullanıyorlar. Ama biz savunma ve havacılık sanayisi olarak, DEİK’in bütün dünya üzerine yayılmış olan ilişkiler ağını, çok da iyi kullandığımızı düşünmüyorum. DEİK’in, 1.000’in üzerinde üyesi var. Türkiye’deki en çok ihracat yapan 1.000 firmanın listesini alsanız ve DEİK üyeleriyle eşleştirmeye çalışırsanız %95 oranında örtüşür. DEİK üyelerinin, yurt dışı vizyonu olan, bu alanda bir şeyler yapan ve gelecek için büyük hayalleri olan firmalardan oluştuğunu söyleyebilirim. Biz de bu ailenin içinde olmaktan gerçekten mutluluk duyuyoruz ve karşılıklı bir şeyler öğrendiğimize inanıyoruz.

 

DEİK Mali İş Konseyi Başkanı Fatih Altunbaş’a, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için, okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz.

 3,988 Toplam Görüntüleme,  1 Günlük Görüntüleme