Mayın ve El Yapımı Patlayıcı (EYP) tehditleri, hem yaşanan çatışmalarda hem de geçmişte yaşanan çatışmaların ardından, sivillerin gündelik hayatında etkisini göstermeye devam ediyor. Bu tehditlere karşı kullanılabilecek etkin dedektörlerin geliştirilmesi çalışmaları, dünya genelinde aralıksız devam ediyor. Mesan tarafından geliştirilen MEMED serisi mayın dedektörleri, hassasiyetleri ve kullanım kolaylıkları ile bu çalışmalarda öne çıkıyor.
Dünya üzerinde, her sene binlerce insan, mayın veya EYP sebebiyle yaralanıyor veya hayatını kaybediyor. Mayın ve EYP’lerin varlığı, milyonlarca insanın, sürekli tehdit altında yaşamasına neden oluyor. Angola’dan Kamboçya’ya, özellikle yoksul topluluklarda son derece önemli olan hayvancılık ve tarım faaliyetleri, maalesef bu tehditler sebebiyle tam kapasite ile yapılamıyor ve ekonomi, ciddi anlamda etkileniyor.
Bugün itibarıyla dünya üzerinde, 50 milyonun üzerinde gömülü mayın ve bir o kadar da patlamamış mühimmat olduğu tahmin ediliyor. Dünya genelinde, 1999-2020 yılları arasında, kara mayınlarından kaynaklanan toplam ölüm ve yaralanma sayısının, 140.000’in üzerinde olduğu biliniyor.
Dünya üzerinde en az 11 ülkenin, büyük mayın kirliliğine sahip olduğu ve kilometrekarelerce alanda mayınların tehdit oluşturduğu biliniyor. Dahası, kara mayınlarının tam yeri her zaman bilinemediği için, büyük olasılıkla mayınsız olmasına rağmen yaşanabilecek alanlar da tehdit bölgesi olarak tanımlanıyor. Örneğin, Etiyopya hükümeti, toplam 1.056 kilometrekare tarım arazisinin kirli olduğunu ilan etti; ancak bu alanın, sadece %2’sinin gerçekten mayın içermesini beklediğini bildirdi. Kısacası, 20 kilometrekarelik bir alan yüzünden, 1.056 kilometrekarelik yaşam alanı kullanılamaz hale geldi.
Dünya geneline bakıldığında, mayın ve EYP patlamaları sonucu, her yıl ortalama 7.000’in üzerinde ölüm veya yaralanma gerçekleşiyor. Çok sayıda sivil de maalesef hayatını kaybediyor ya da yaralanıyor. Yaşanan ölüm ve yaralanmaların önemli bir oranını (yaklaşık %30-%40), masum çocuklar oluşturuyor.
Mayınlar; çok kısa sürede gömülerek kullanılabildiği için, teröristler tarafından en çok tercih edilen tehditlerden biridir. Örneğin, Barış Pınarı Harekâtı bölgesinde, Türk Silahlı Kuvvetlerimizin ve güvenlik güçlerimizin üstün başarısı ile terörist güçlerin elindeki bölgeler ele geçirildikten sonra, kaçarken arkalarında, çok sayıda mayın ve tuzaklanmış el yapımı patlayıcı bıraktı. Bu bölgede, sadece birkaç ay içerisinde, 1.700’ün üzerinde el yapımı patlayıcı ve 900’ün üzerinde mayın bulundu ve etkisiz hale getirildi.
Mayın ve patlayıcıların tespiti için, ülke silahlı kuvvetleri ve kolluk kuvvetlerinin yanı sıra sivil organizasyonlar ve özel şirketler de çalışmalar yürütüyor. Ülkemizde, terörist faaliyetler dışında, sınırlar ve kritik bölgelerde, bilinen 1 milyona yakın gömülü mayın bulunuyor. Bu mayınların bir kısmı, Ottowa Anlaşması kapsamında çıkarıldı; bir kısmının da çıkartılma çalışmalarına devam ediliyor. Hedef, bu bölgelerin mayın tehdidinden arındırılarak insanlara, tarım ve hayvancılık yapabilecekleri yaşam alanları olarak kazandırılmasıdır.
Tehdit sebebi ne olursa olsun, hedef mayınların ve patlayıcı maddelerin tespiti için kullanılan en etkin yöntem, dedektör kullanmaktır. Mesan, MEMED serisi milli ve özgün mayın dedektörlerini, bu kapsamda geliştirmiştir. Bu dedektörler; zorlu şartlar altında ve farklı toprak yapılarında, anti-personel ve anti-tank mayınları ile metal içerikli el yapımı patlayıcıları rahatlıkla tespit edilebiliyor.
MEMED Serisi Mayın Dedektörleri
Mesan tarafından geliştirilen dedektör ailesi, MEPAK ve MEMAR isimli metal mayın detektörlerinden oluşuyor.
MEPAK, özellikle operasyonel birliklerin mayın tarama faaliyetlerindeki kullanımına uygun olacak şekilde tasarlanmış; yüksek tespit hassasiyetine sahip, tam katlanır, hafif ve taşınabilir yapıya sahiptir. Güvenlik güçlerimize teslimatları devam eden ve bir taraftan da ilk ihracatına hazırlanan MEPAK, düşük metal içerikli zorlu hedeflerin kolaylıkla bulunabilmesini sağlayabiliyor.
Hafiflik ve MIL-STD-810G standartlarına uyumluluğu, en iyi kombinasyonda ölçeklenerek sunan MEPAK, aynı zamanda kolay kullanılabilen bir arayüze sahip.
MEMAR’ın ise uzun operasyon ihtiyacı olan ve insani mayın tarama faaliyetlerinde görev alan birlikler için tasarlanmış, yüksek ergonomiye sahip, değişebilir arama başlıkları içeren, operasyonel ikaz sistemi bulunuyor.
20 saatin üzerinde operasyon süresine sahip, kolay kullanılabilen, uzun boylu dedektör operatörlerinin bile rahatlıkla kullanabileceği şekilde dizayn edilmiş MEMAR’ın, patlamamış mühimmatlar ve çalı çırpı arasında rahat çalışabilmek için probe tipli değişebilir antenleri de bulunuyor. Bu sayede, bölge ne denli zorlu olursa olsun, arama faaliyetleri rahatlıkla gerçekleştirilebiliyor.
