Harp Savunma Sistemleri A.Ş. (Harp Savunma), derin tecrübeye sahip olduğu; 3 boyutlu tasarım kabiliyetlerini, sonlu elemanlar analizi yöntemleri ile yapısal analizleri, hesaplamalı akışkanlar dinamiği yöntemlerini ve elektronik soğutma tekniklerini kullanarak sektöre, tek elden çözümler sunuyor. Bu kapsamda, elektronik sistemlerin mekanik bileşenleri ve mekanik alt sistemleri için, gereksinimlerden prototip üretimine kadar tüm süreçleri kapsayan hizmetler veriyor. Millileştirme çalışmalarının başarılı bir örneği olan Vikilit® ürün ailesini geliştirerek ürünleşme ile de öne çıkan ve sektörün hızlı büyüyen KOBİ’leri arasında yer alan Harp Savunma’nın çalışmalarını, ihracat hedeflerini ve gelecek planlarını, Kurucusu Mehmet Yener’den dinledik.
Her Şey, Tek Masalık Bir Ofiste Başladı
MSI Dergisi: Bir şirket kurma ve sektöre farklı çözümler sunma fikri nasıl ortaya çıktı ve nasıl eyleme dönüştü?
Mehmet YENER: Türk savunma ve havacılık sektörünün, yerli ve milli projeler ortaya çıkarmaya başladığı süreçte, faaliyet alanlarımız ile ilgili ihtiyaçları ve fırsatları gözlemlemeye başladım. Sektörün gelişimine, bilgi ve tecrübemle farklı alanlarda katma değer sağlayabileceğimi fark ettim. Örneğin, bugün millileştirdiğimiz Vikilit® ürünü, Türkiye’nin bu alandaki dışa bağımlılığını sonlandırdı ve bizim de doğru yolda olduğumuzu gösterdi.
Tabii bu kararı verdikten sonra, başlamak kolay olmadı. 5 Mayıs 2017’de yola çıktığımda, Harp Savunma’nın ilk ofisi, Hacettepe Teknopark Kuluçka Merkezi’ndeydi. 1 kişi, 1 masa, 1 bilgisayar ile başladım.
Sonrasında, işler yavaş yavaş büyümeye başladı. Kuruluşun üzerinden kısa bir süre geçtikten sonra, 1 Ocak 2018’de, Bilkent Cyberpark’a taşındık ve Harp Savunma’nın kendi ofisi oldu. Şubat 2018’de, Harp Savunma ailesi, yeni takım arkadaşlarımızın aramıza katılmasıyla büyümeye başladı. Bu sırada, önemli projelere imza atmaya başladık ve boyumuza göre büyük siparişler aldık. 2019’un Ocak ayında da ofisimizi biraz daha büyüttük; kurumsal gelişim doğrultusunda altyapılar kurmaya başladık. Bu altyapılar, aynı zamanda, kalite yönetim altyapımızı, firmaların onaylı tedarikçisi olmamızı sağlayacak şekilde güncellememize de fırsat verdi. Yakın zamanda ortaya çıkan COVİD-19 salgını sürecinde de işlerimize hız kesmeden devam ettik ve Kalite Yönetim El Kitabı hazırlama çalışmalarında önemli yol katettik.
Bugün, sektörde en çok iş yaptığımız, çözüm ürettiğimiz firmaların başında, Türkiye’nin savunma sanayisi devi ASELSAN geliyor. ASELSAN’ın Onaylı Alt Yüklenicisi olma yolundayız. Kalite Yönetim El Kitabımızı tamamladıktan sonra, bir denetimden geçeceğiz. 2020 yılı bitmeden, ASELSAN’ın Onaylı Alt Yüklenicisi olmayı hedefliyoruz.
ASELSAN, en çok iş yaptığımız firma; ama Türk savunma ve havacılık sanayisinin başka birçok lider kurum ve kuruluşu da referans listemizde yer alıyor. Bunları; HAVELSAN, TUSAŞ, BMC, Meteksan Savunma, ESEN Sistem, SDT, Ayesaş ve Savronik olarak sıralayabiliriz.
MSI Dergisi: Mehmet Bey, faaliyet alanınızda sizi farklı kılan ya da öne çıkartan ayrıntılar neler?
Mehmet YENER: Çalıştığımız alanın, bazıları standartlarla belirlenmiş, bazıları proje gereksinimlerinde yer alan, belirli prosedürleri bulunuyor. Bunların bir kısmı, “tanımlı” olarak nitelendirebileceğimiz, öğretilen konulardır. Bir de öğretilmeyen, ancak tecrübe ile bilgi sahibi olabileceğiniz, “tanımsız” prosedürler var. Bizi farklı kılan etmenlerin başında, sahip olduğumuz tecrübe ve birikim sayesinde, tanımsız konulara olan hâkimiyetimiz geliyor.
Çalışma hayatımda; MİKES, ASELSAN ve Meteksan Savunma gibi, Türkiye’nin alanındaki öncü firmalarında, birçok yurt içi ve yurt dışı projede görev aldım ve bu sayede de ciddi bir tecrübe ve birikim elde ettim. Harp Savunma’ya baktığınızda, diğer ekip arkadaşlarımızın da alanında uzman ve tecrübe sahibi kişiler olduğunu görürsünüz.
Bu tecrübe ve birikim, doğru analiz ve tasarımları yapmamızı sağlamanın ötesinde, teslim ettiğimiz işlerin, ilk seferinde gereksinimleri tam olarak karşılamasını da sağlıyor. Örneğin, Vikilit® ürünümüz, kalifikasyon testlerini ilk seferde geçebiliyor; titreşim ve şok testlerinde kırılmıyor. Bir termal analiz ya da elektronik soğutma hesabı yapıyorsak başarılı oluyor. Ürünlerimizin yeniden tasarım ya da üretim işi (rework) gerektirmemesi, kullanıcılarımızın hayatını, önemli ölçüde kolaylaştırıyor.
Bir diğer fark yarattığımız nokta da müşterilerimize, tek elden çözüm sunuyor olmamız. Bunu şöyle açıklayabilirim: Mekanik tasarım, 3 iş başlığından oluşur:
- 3 boyutlu modelleme programı kullanarak bir tasarım ortaya çıkarmak. Çıktı olarak; üretilebilir, maliyet-etkin, amaca uygun bir ürün tasarlamak.
- Mühendislik kısmının daha baskın olduğu, yapısal dayanım hesaplama aşaması.
- Bir soğutma ihtiyacı varsa bunun hesaplanması kısmı.
Bunların hepsi, ayrı bir uzmanlık alanı ve iş kolu. Bizim farkımız, bu üç konuda tek elden çözümü, başarılı bir şekilde uygulayabilmemiz.
Tecrübemiz, bize hız da sağlıyor. Bir örnekle açıklamak istiyorum: Ana yüklenici seviyesindeki bir firmanın, uzun zamandır çözemediği bir problem vardı. Bize geldikleri zaman, problemi ilk bakışta anladık. Emin olmak için gerekli analizleri yaptığımızda da yanılmadığımızı gördük. Bu da faaliyet alanımızda sahip olduğumuz tecrübenin, bir başka boyutu diyebiliriz.
Yurt içinde; Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi ANADOLU, F-16 uçakları, ALTAY Ana Muharebe Tankı, T129 ATAK helikopteri, GÖKBEY Genel Maksat Helikopteri gibi birçok platforma, tasarımlarımızla katkı sağladık. Harp Savunma, tecrübesinin uluslararası niteliği sayesinde, yurt dışındaki projelerde de rahatlıkla görev alabiliyor. Örnek vermek gerekirse Kore Cumhuriyeti’nin yeni nesil savaş uçağı platformunda kullanılacak bir aviyonik cihazın tasarımında görev aldık. Önümüzdeki dönemde hem yurt içinde hem de yurt dışında katkı sunduğumuz projelerin sayısını arttıracağız.
İşimizin kalitesi, zaten bizi hiçbir zaman mahcup etmedi. “Harp Savunma yapıyorsa zamanında gelir!” diye bir kural bile oldu. Bunların toplamını da “güven” olarak özetlemek mümkün.
Zamanında Teslimat
MSI Dergisi: Bugün, Harp Savunma’yı nasıl bir firma olarak tanımlarsınız? Harp Savunma’yı, sektörde, faaliyet alanlarında nasıl bir konumda görüyorsunuz?
Mehmet YENER: Müşteri ile olan iletişimimiz, aslında bizim sektördeki konumumuzu da belirliyor. Müşterimiz, bir değişiklik talebi olduğu zaman, bize kolayca ulaşabiliyor ve biz de bunu en iyi şekilde yerine getiriyoruz. Biliyorlar ki; Harp Savunma bir işi üstlendi ise o işi taahhüt ettiği zamanda yerine getirir. Zamanında teslimat, müşteri için en önemli konulardan biridir; hatta bazen maliyetten bile önce gelebiliyor. Bu yüzden, bizim de en çok dikkat ettiğimiz konu, sözümüzü tutmak. Böyle tanınmayı başardık. “Harp Savunma yapıyorsa zamanında gelir!” diye bir kural bile oldu. İşimizin kalitesi, zaten bizi hiçbir zaman mahcup etmedi. Bunların toplamını da ‘güven’ olarak özetlemek mümkün.
Kuvvetli Referanslar
MSI Dergisi: Harp Savunma’nın, çok kısa sayılabilecek bir sürede, saydığınız bu firmalarla çalışabiliyor olmasının temelinde ne yatıyor?
Mehmet YENER: Müşterilerimiz, genelde referanslarımız üzerinden bize ulaşıyor. Harp Savunma’yı tanıyan ve yeteneklerini bilen müşterilerimiz, bizi diğer potansiyel müşterilerimize öneriyor. ASELSAN maceramız da böyle başladı. İlk başta sadece bir bölüm ile çalışırken bugün ASELSAN’ın birçok bölümünde farklı projelerimiz var. Diğer firmalarla olan ilişkilerimiz de benzer şekilde başladı. Tabii referans tek başına yeterli değil. İlk temas kurulduğu andan itibaren güçlü ekibimizle tanışan herkese farkımızı ve işimize olan tutkumuzu hissettiriyoruz.
Projelerde üzerimize düşeni yaptığımız gibi müşterimizi, gelecekte karşılarına çıkabilecek olası durumlar için de yönlendirebiliyor ve onlara öneriler sunabiliyoruz. Harp Savunma, tecrübesi sayesinde, olası bir sorunu, projenin daha en başında görüp oluşmasını engelleyebiliyor; bu da müşterilerimiz açısından çok önemli.
MSI Dergisi: Harp Savunma’nın ürünleşme stratejisinin ilk meyvesi, Vikilit® ürün aileniz oldu. Vikilit® ürün ailenizin nasıl doğduğunu ve geliştiğini anlatır mısınız?
Mehmet YENER: Bilindiği üzere kart kilitleri, elektronik kartları, içinde bulundukları birime, fiziksel olarak entegre etmek için kullanılıyor. Kilitler, kart ile birim arasındaki fiziksel arayüz olduğundan, çevresel etmenlerle mücadele konusunda da görev üstleniyorlar. Kartın titreşim ve şok yüklerine karşı dayanımını arttıran kart kilitleri, kartın ısısının, temas ile soğutma (conduction cooling) yöntemi ile dışarı atılmasında da rol alıyor. Bizim de bu ürün konusunda zaten düşüncelerimiz vardı. ASELSAN’ın bu ürünü, millileştirilecek alt bileşen listelerine eklediğini görünce de kolları sıvadık ve bu alanda görev üstlendik. Kart kilitleri alanında elde ettiğimiz başarı, bugün sahada kanıtlanmış durumda.
Kart kilitlerinin millileştirilmesi sürecine, daha en başından, kendi özgün ürün ailemizi geliştirme vizyonu ile başladık. Bu vizyon doğrultusunda, özellikle termal direnç konusunda, dünyadaki rakiplerinden daha üstün bir performansa sahip özgün tasarımlar ortaya koymayı da başardık. Tasarladığımız kart kilitlerinin termal direnç konusundaki üstünlüğü, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde yer alan bağımsız test laboratuvarında yapılan karşılaştırmalı testlerle de ispatlandı.
Başlangıçta ortaya konan ihtiyaç, yurt dışından alınan ürünlerle birebir aynı özelliklerde kart kilitlerinin üretilmesi idi. Biz, bunu başardık ve daha da ileriye giderek tamamen kendi tasarımımız olan ve daha iyi özelliklere sahip ürünler ortaya koyduk.
Bir diğer önemli avantajımız, tasarım tecrübemiz ve esnek üretim altyapımız sayesinde, ihtiyaçlara çok hızlı cevap verebilmemiz. Bir müşterimiz, bizden farklı boyutlarda bir kart kilidi talep ettiğinde, kısa bir sürede tasarımı ortaya koyabiliyor ve ilk teslimatı da birkaç hafta içerisinde gerçekleştirebiliyoruz.
Bir noktanın altını çizmekte fayda var. Vikilit®’in ilk kullanıldığı platformlardan biri, T129 ATAK helikopteri oldu. Aynı zamanda ilk kalifikasyon testinden de bu projede kullanılmak üzere geçti. T129 ATAK’ta yer almamız da bizim için büyük bir gurur kaynağı.
Bugün geldiğimiz noktada, Ağustos ayı itibarıyla 5.000 adet kart kilidi teslim ettik. Bugüne kadar teslim ettiğimiz Vikilit® sayısı ise yaklaşık 10.000 adet oldu.
Müşterimiz, bir değişiklik talebi olduğu zaman, bize kolayca ulaşabiliyor ve biz de bunu en iyi şekilde yerine getiriyoruz. Biliyorlar ki; Harp Savunma bir işi üstlendi ise o işi taahhüt ettiği zamanda yerine getirir.
MSI Dergisi: Vikilit® ürün ailenizin geleceğinde neler var?
Mehmet YENER: Vikilit® ürün ailesini genişletmek üzere çalışmalarımız devam ediyor. ASELSAN’la çok farklı bir kart kilidi versiyonunun yerlileştirmesi için çalışıyoruz. Bizim asıl farkımız, üretim tarafından değil tasarımdan geliyor olmamız. Elimizde hiçbir ürün yokken bunu tasarladık. Şimdi gündemimizde, üretimi de kendi bünyemizde yapmak gibi ciddi bir proje bulunuyor. Bu durum, ürünümüzün kalitesini daha da arttıracak.
Şunun da altını çizmek gerekiyor. Vikilit® için, yurt dışında da büyük bir pazar bulunuyor. Bu pazara yönelik hamlelerimizi de yakın zamanda görmeye başlayacaksınız.
MSI Dergisi: Ürünleşme konusunda başka çalışmalarınız var mı?
Mehmet YENER: Vikilit® ürün ailesi altında ürettiğimiz, Hapis Vida adında bir ürün ailemiz var. Hapis Vida’lar, elektronik cihaz seviyesinde birimlerin, platformlara entegrasyonunda kullanıyor. Bu ürünün de çeşitli serileri var ve bu ürün için de siparişler alıyoruz. Gelecekte de bu tip ürünleri yerlileştirmeye devam etmeyi planlıyoruz.
Elektronik ürünlerin; tasarım ve analizini de yapıyoruz. Hatta kullanıcı talep ederse üretimini de yaptırıyoruz. Bir süre sonra, içinde basit de olsa elektronik bileşenler olan ürünler yapmak, bizim hedeflerimiz arasında bulunuyor.
Bizim yaptığımız işlerin %100’ü Ar-Ge. Bunların %75’i dış Ar-Ge, %25’i ise iç Ar-Ge projesi. Bu açıdan baktığımızda, Harp Savunma, her zaman ürünleşmeye ve yenilikleri hayata geçirmeye hazır bir firmadır diyebiliriz.
MSI Dergisi: Tek kişi ile çıktığınız yolda, Harp Savunma’nın büyüme planları hakkında bilgi verir misiniz?
Mehmet YENER: Harp Savunma olarak, sektör ihtiyaçları ve hedeflerimize göre stratejik planlarımızı oluşturuyoruz. Bugün 5 kişi olan mühendislik ekibini planlarımıza uygun olarak büyütecek ve idari kadromuzu güçlendireceğiz. Vikilit® üretimi ve ihracatı ise stratejik planımızda önemli bir unsur olarak yer alıyor.
İHA’ların Elektronik Cihaz Konseptini Değiştirecek Ürün
MSI Dergisi: Eklemek istediğiniz başka bir konu var mı?
Mehmet YENER: En büyük hedefimiz, Milli Muharip Uçak (MMU) projesinde yer almak. Bu proje için, TUSAŞ ile görüşmelerimiz de oldu.
Son olarak bahsetmek istediğim bir Ar-Ge projemiz var. Kendi imkânlarımızla ve KOSGEB desteği ile üzerinde çalıştığımız bu projemiz kapsamında ortaya koyacağımız üretim yöntemi ile elektronik cihaz üretim konseptini değiştirmek gibi iddialı bir hedefimiz var. Özellikle hafif faydalı yük ihtiyacı olan insansız hava araçları (İHA) gibi platformlar için, yüksek güç tüketen ve yüksek ısı yayan mevcut elektronik cihaz kutularını, daha hafif ve soğutma kapasitesi daha fazla olacak şekilde, yeniden tasarlayacağız ve 3 boyutlu yazıcı kullanarak yeniden üreteceğiz. Böylelikle 3 kilogramlık bir cihazı, 1 buçuk; hatta 1,2 kilograma düşürebileceğiz.
Harp Savunma Kurucusu Mehmet Yener’e, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz.
ASELSAN’ın Kattıkları MSI Dergisi: Bugün, sektördeki en çok iş yaptığınız firmanın, ASELSAN olduğunu söylediniz. ASELSAN’ın, Harp Savunma’nın gelişimine nasıl bir katkısı oldu? Mehmet YENER: Harp Savunma olarak, ASELSAN’ın birçok bölümüyle ortak projeler yürütüyoruz. Türkiye’nin en büyük, dünyanın sayılı savunma firmalarından biriyle çalışmak, bizim gelişimimize ve deneyimimizi arttırmamıza önemli katkılar sunuyor. ASELSAN’la kurduğumuz sağlam ilişkiler, yeni işlerimizde, en kuvvetli referansımız oluyor. Vikilit® ürünümüzün ortaya çıkışında en önemli etkenlerden birinin, kart kilitlerinin, ASELSAN’ın millileştirilecek alt bileşen listesine girmesi olduğunun altını çizmek istiyorum. ASELSAN’ın millileştirme çalışmalarına verdiğimiz destek ve gösterdiğimiz başarılı iş birliğinden dolayı, “Teşekkür Belgesi” aldık. ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün’ün elinden aldığımız bu belge; çalışma azmimizi katbekat yükseltti. Halen ASELSAN ile birlikte, önemli işlere imza atmaya devam ediyoruz ve ASELSAN’ın Onaylı Alt Yüklenicisi olduğumuzda, bu iş birliklerinin daha sağlam bir temele oturacağına ve daha da artacağına inanıyorum. Ekosisteme katkılarından dolayı, ASELSAN ailesine sizin aracılığınızla teşekkür etmek istiyorum.
