Son kullanıcının özel ihtiyaçlarını adresleyen yenilikçi çözümleri, gerektiğinde kendi kaynaklarını da kullanarak ortaya koyan Meteksan Savunma, çalışmalarının geldiği noktayı, IDEF 2021’de gözler önüne serdi. Helikopter Engel Tespit Sistemi (HETS), NAZAR, MERTER ve ATGM-KTB’yi ilk defa sergileyen; SEYMEN’in sözleşmesini imzalayan; KAPAN, MİLSAR ve Denizaltı Sonarlarının güncel durumlarına standında yer veren Meteksan Savunma, geleceğe dair güçlü bir mesaj verdi.
Geliştirme Çalışmaları Tamamlanan HETS, İlk Kez Sergilendi

Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Meteksan Savunma arasında 2019 yılında imzalanan sözleşme kapsamında geliştirilen HETS, ilk defa IDEF 2021’de sergilendi. Lazer tabanlı aktif bir sistem olan HETS, 1.550 nm dalga boyunda fiber lazer kullanıyor. Sistem; yüksek gerilim hatları, bina, kule ve direk gibi insan eli yapılar ile ağaç, orman ve tepe gibi doğal engelleri tespit ederek pilotları sesli ve görsel olarak uyarıyor.
HETS, farklı helikopter platformlarına kolay entegre edilebilirlik için farklı arayüzleri destekliyor. Düşük güç tüketimi ve düşük ağırlığı ise HETS’i, dünyadaki benzer ürünlerden bir adım öne geçiriyor.
30×40 derecelik görüş alanında, saniyede 2 kere tarama yaparak 5 mm’lik teller dâhil yatay ve dikey engelleri tespit edebilen HETS, 1.500 m’lik enstrümental menzile sahip. Yüksek hassasiyette sinyal işleme ve kullanıcı dostu görsel oluşturma kabiliyeti sayesinde pilotları engellere karşı uyaran sistemin tespit performansı, pilotlara, gerekli tedbirleri alabilmeleri için azami zamanı da sağlıyor. Görsel ikazın yanı sıra sentetik ses ve ton üretme kabiliyetine de sahip olan HETS, çok fonksiyonlu göstergeler (MFD) için video üretebiliyor. Ayrıca, entegre aviyonik sistemlerle çalışabilmesi sağlayacak şekilde MIL-STD-1553, RS-422 ve ARINC-429 arayüzlerini destekliyor.

Meteksan Savunma, HETS ile ilgili faaliyetlerine ek olarak yüksek ışın kaliteli fiber lazer kaynakları, yüksek güçlü lazer göndermeç yapıları ve hassas lazer/elektro-optik algılama teknikleri üzerine de çalışmalar yürütüyor. Firma, aynı zamanda Bilkent Üniversitesi Ultra Hızlı Optik Laboratuvarı (UFOLAB) ile başarılı bir üniversite-sanayi iş birliği modeli içinde, çeşitli LIDAR (Light Detection and Ranging) ve yönlendirilmiş lazer uygulamalarına yönelik üstün performanslı fiber lazer kaynakları ve algılama teknikleri de geliştiriyor.
NAZAR, Gün Yüzüne Çıktı

Fuar öncesine kadar hakkında resmi bir açıklama yapılmayan NAZAR projesi, IDEF 2021’in sürprizleri arasında yer aldı. SSB ile Meteksan Savunma arasında imzalanan sözleşme uyarınca yürütülen projede, elektro-optik (EO) ve kızılötesi (KÖ) güdümlü füzeleri tespit edip bunlara karşı tedbirler uygulayacak sistemler geliştiriliyor. Projenin ilk safhasında, NAZAR Kara Sistemi geliştirildi. Bir sonraki safhada ise sistemin, deniz platformlarına yönelik sürümü geliştirilecek.
Sistemin EO ve KÖ güdümlü füzelere karşı uyguladığı tedbirler, lazer kamaştırma ve fonksiyonel imhadan (hard-kill) oluşuyor. Sistem, bu karşı tedbirleri, uzak mesafelerden itibaren uygulayabiliyor ve tehdidin bertaraf edilmesini sağlıyor. NAZAR, aynı zamanda geniş bant çalışma kabiliyeti sayesinde asimetrik tehditlere karşı keşif ve gözetleme yapabiliyor. Sistem, diğer sensör ve sistemlerle entegre olarak da çalışabilecek.
NAZAR Kara Sistemi, mobil bir platform üzerinde şekillendirildi. Sistem böylece, harekât ihtiyaçlarına uygun olarak istenilen mevkilere kolayca taşınarak kullanılabilecek. Çalışması için ihtiyaç duyulan elektriği kendi jeneratörü ile sağlayan sistem, harici bir güç kaynağına ihtiyaç duymuyor.
Projenin bir sonraki safhasında, sisteme, savaş gemilerinin güdümlü mermilere karşı savunma kabiliyetlerini artırmak maksadıyla modifikasyonlar yapılacak ve sistem, askeri gemilerde konuşlandırılacak.
NAZAR, lazer kamaştırma ve fonksiyonel imha tekniklerinin geliştirilmesi, denenmesi ve değerlendirilmesi için test ve eğitim yardımcısı olarak da kullanılabilecek.

IDEF 2019’da İmzası Atılan MERTER, IDEF 2021’de Hazır
Meteksan Savunma’nın fuarda ilk kez sergilediği bir diğer ürünü, MERTER Sırt Tipi Taktik Saha Elektronik Taarruz Sistemi oldu. MERTER, SSB ile Meteksan Savunma arasında, IDEF 2019 sırasında imzalanan Taşınabilir Elektronik Taarruz Sistemi (MERT/ MERTER) sözleşmesi kapsamında geliştirildi. Projede geliştirilen sistemlerden MERTER, tek-er kullanımına uygun tasarlandı. MERT Elektronik Taarruz Sistemi ise araç veya sabit tesislere entegre edilerek kullanılabilecek. Her iki sistemin de geliştirme çalışmaları tamamlandı.
MERT ve MERTER, hedef unsurların, V/UHF frekans bantlarında, uzak mesafeden haberleşmesini engelliyor. Sabit tesis korunmasında ve hareket halindeki araçların ve konvoyların el yapımı patlayıcı (EYP) tuzaklarından korunmasında görev alabiliyor. Farklı operasyonel ihtiyaçları karşılayabilmesi amacıyla geliştirilen sistemler, V/UHF frekans bandının tamamını kapsıyor.

MERT ve MERTER, kanallaştırılmış geniş band alma yapısı sayesinde, benzer sistemlerden farklı olarak, çalışma frekans bandının tamamında eş zamanlı hedef tespiti yapabiliyor. Sistemler, yüksek kazançlı yönlü ve eşyönlü antenleri ile yönlendirilmiş elektronik taarruz faaliyetini gerçekleştirirken, akıllı bir tablet veya bilgisayar vasıtası ile kontrol edilebiliyor. Ek olarak, uzaktan radyolink vasıtası ile de kontrol edilebiliyor. Kendi bataryaları ile beslenen sistemler, jeneratör, araç alternatörü ya da şehir şebekesi üzerinden de çalıştırılabiliyor.

Hassas Güdümlü Mühimmata SEYMEN Kalkanı
Fuarın 3. gününde, SSB ile Meteksan Savunma arasında, Seyrüsefer Elektronik Taarruz (ET) Sistemi (SEYMEN) Projesi imzalandı.
SEYMEN, Küresel Konumlama Sistemlerine (KKS) karşı elektronik taarruz gerçekleştirecek. Bu kapsamda, KKS’leri hem karıştırabilecek hem de akıllı bir şekilde aldatabilecek. Böylece, seyrüsefer için KKS’leri kullanan; insansız hava aracı (İHA), helikopter ve uçak gibi hava platformlarının, füze ve akıllı mühimmatın dost unsurlardan uzaklaştırılmasını sağlayacak. Ayrıca komuta kontrol sistemlerine ve kara ve deniz platformlarına karşı da kullanılacak.
Sistem; radar, elektro-optik ve elektronik harp unsurlarının askeri taktik araç üzerine entegre edildiği, tek bir şelter üzerinde bütünleşik çalışabileceği bir çözüm sunacak. SEYMEN aynı anda, birden fazla farklı KKS’den bilgi alan ve aynı ya da farklı yönlerde seyreden unsurların seyrüsefer sistemlerini karıştırıp aldatabilecek. Ayrıca birden fazla SEYMEN sistemi, koordinasyon içinde görev icra edebilecek. Sistem, ek olarak KKS sinyalini kayıt ve analiz etme yeteneğini de barındıracak. Sistemlerin 27 ayda tamamlanarak teslim edilmesi hedefleniyor.

İmza töreninde konuşan Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, projenin önemine, “SSB olarak güvenlik güçlerimizin hâlihazırdaki ihtiyaçlarının karşılanması yanı sıra geleceğin harp teknolojileri için Ar-Ge ve geliştirme faaliyetlerimize bugünden başlıyoruz.” sözleri ile vurgu yaptı.
Meteksan Savunma Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Batum ise Meteksan Savunma’nın, diğer projelerinde olduğu gibi bu projede de maliyet etkin ve teknik seviyesi üstün bir sistem geliştireceğine dair inancını ifade etti.

Kara Araçlarını Füzelerden Koruyan Çözüm: ATGM-KTB
Meteksan Savunma’nın standında sergilenen yeni ürünlerden biri de Anti Tank Güdümlü Mermi Karşı Tedbir Birimi (ATGM-KTB) oldu. ATGM-KTB, anti-tank güdümlü füzelerini etkisiz hale getiren bir elektronik taarruz (ET) sistemi. Sistem, firmanın standında, bir Leopard 2 tankı maketinin yanında sergilendi.
ATGM-KTB, tel güdümlü ikinci nesil füzelere karşı fonksiyonel imha gerçekleştirecek şekilde tasarlandı. Sistem, bünyesinde yer alan kızılötesi ışık kaynaklarını kullanarak füzelerin hedefleme sistemlerini karıştırıyor.
Sistemin kompakt yapısı, tankların yanı sıra diğer askeri araçlarda da kullanımına olanak sağlıyor.
ATGM-KTB, tek tuşla kullanım özelliği sayesinde, personele ilave bir kullanım yükü getirmiyor. Mevcut karşı tedbir sistemlerine entegre edilebilen sistem, programlanarak farklı füzelere karşı etkili hale getirilebiliyor.

Yenilenen KAPAN, Kabiliyetlerini Daha da Geliştirdi
Meteksan Savunma’nın geliştirdiği KAPAN Dron Savar Sistemi, IDEF 2021’de, yenilenen alt sistemleri ve komuta kontrol yazılımı ile boy gösterdi.
KAPAN Dron Savunma Sistemi içerisinde yer alan Retinar FAR-AD Dron Tespit Radarı, Meteksan Savunma’nın yaptığı detaylı çalışmaların ve kullanıcı ile gerçekleştirilen zorlu saha testlerinin sonucunda ortaya çıktı. Retinar’ın bu sürümü, mini/mikro İHA’ların hassas şekilde tespit edilmesine yönelik özelleştirilen yeni bir antene, yüksek performanslı donanımlara ve yapay zekâ teknolojileriyle desteklenmiş özel algoritmalara sahip.
Yeni yapısı sayesinde, hava hedeflerini daha uzun bir menzilden tespit edebilen ve bir bakışta daha geniş bir alanı tarayabilen Retinar FAR-AD, KAPAN’ı, daha gelişmiş bir dron avcısı haline getiriyor. Retinar FAR-AD’nin yanı sıra tespit edilen dronların teşhisi ve takibi için kamera sistemi ve dronların etkisiz hale getirilmesi için karıştırıcı sistemi de KAPAN bünyesinde yer alıyor.
KAPAN Dron Savunma Sistemi, fuarda, yeni geliştirilen Komuta Kontrol Yazılımı ile sergilendi. Yazılım, tüm sensörlerden gelen bilgileri toplayıp ortak bir hava resmi oluşturuyor. Meteksan Savunma, yazılımın; yapay zekâ destekli algoritmaları, 3 boyutlu arayüzü ve açık, ölçeklenebilir ve modüler mimarisi ile alanında, dünya genelinde, en yenilikçi komuta kontrol yazılımlarından biri olduğunu vurguluyor.
MİLSAR, İHA’ların Bulut Üstünden de Operasyon Yapabilmesini Sağlıyor
Meteksan Savunma, ilk kez IDEF 2019’da sergilediği MİLSAR’ı, IDEF 2021’e, mühendislik testleri başarıyla tamamlanmış bir ürün olarak getirdi.
Bir yapay açıklık (Synthetic Aperture Radar / SAR) ve hareketli hedef tespit (Moving Target Indicator / MTI) radarı olan MİLSAR, elektro-optik algılayıcıların etkisiz kaldığı hava koşullarında da yüksek çözünürlüklü görüntü sağlamaya devam edebiliyor. MTI özelliği ise İHA’ların saatlerce havada kalmasının ana nedenlerinden olan, yerdeki faaliyetlerin izlenmesi noktasında devreye giriyor.
Taktik sınıfı İHA’ların da faydalı yükü olabilecek kadar düşük hacme, ağırlığa ve güç tüketimine sahip MİLSAR; Bayraktar TB2’den ANKA’ya, Aksungur’dan AKINCI’ya kadar taktik ve stratejik seviye yerli platformların tamamında çalışma yetkinliğine sahip.
MİLSAR, 2021 yılı içerisinde, bir İHA platformu üzerinde mühendislik uçuş testlerini tamamladı. Meteksan Savunma, 30 kg’ın altında ağırlığı, uzun menzillerden yüksek çözünürlüklü görüntü alabilme kapasitesi ve platformlara kolay entegre edilebilme özellikleri ile MİLSAR’ın, yakın zamanda yerli İHA platformlarında kullanıma girmesini öngörüyor.
Meteksan Savunma MİLDEN’e Hazır

SSB tarafından “Türkiye’nin Sualtı Mükemmeliyet Merkezi” yaklaşımı ile görevlendirilen Meteksan Savunma, suüstü platformlarına yönelik kazandığı sonar kabiliyetlerini, denizaltı platformlarına taşıyor. Firma, IDEF 2021’de, bu alandaki ürünlerini ve kabiliyetlerini sergiledi.
Meteksan Savunma’nın denizaltı platformlarına yönelik geliştirdiği sistemler arasında; hidrofonlar, yan dizin sonar sensörleri, kestirim pasif sonarı, kestirim mesafe bulucu sonarı, sayısal sualtı akustik modem, sonar sistemleri ön elektronik, sinyal işleme ve huzme oluşturma donanım ve yazılımları ve sonar operatör arayüz yazılımları yer alıyor. Tamamen yerli ve milli olarak geliştirilen bu sistemler, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (Dz.K.K.lığı) envanterinde yer alan mevcut denizaltıların modernizasyon faaliyetleri kapsamında görev alıyor. Sistemler aynı zamanda, tasarım faaliyetleri devam etmekte olan MİLDEN Milli Denizaltı Projesi’nde kullanılabilecek alt sistem adayları arasında bulunuyor.
Meteksan Savunma’nın özkaynaklarıyla geliştirdiği MSH-01 Hidrofonu, AY / PREVEZE sınıfı denizaltıların pasif sonar silindirik hidrofon dizini (CHA), pasif mesafe bulucu sonar (PRS) dizin grupları, kendi gürültüsünü ölçüm (ONA) sistemi ve kavitasyon gösterim (CI) sistemi sensörü olarak kullanılıyor. MSH-01, hem Dz.K.K.lığının hem de dünyanın farklı ülkelerinin envanterinde bulunan Tip 209 Mod 1000 ve Tip 209 Mod 1400 sınıfı arasındaki denizaltıların bahse konu sonar sistemlerinde kullanılabiliyor.
Denizaltıların gövdesi boyunca, sancak ve iskele taraflarına monte edilen ve yan dizin sonarı ıslak tarafını oluşturan sensörler de Meteksan Savunma tarafından üretiliyor. MSH-11 sensörünün de hem Türkiye hem de dünya genelinde kullanımda olan Tip 209 Mod 1400 sınıfı denizaltıların yan dizin sonar sistemlerinde kullanılması hedefleniyor.
MÜREN PREVEZE Milli Üretim Entegre Sualtı Savaş Yönetim Sistemi Geliştirilmesi Projesi’nde, TÜBİTAK BİLGEM’in Sonar Alt Sistem Yüklenicisi olan Meteksan Savunma, sensörlerden gelen analog sinyalleri yükselterek sayısala çeviren ön elektronik donanımlar ile bu sayısal sinyallerin sinyal işleme ve huzme oluşturma donanım ve yazılımlarının geliştirilmesinden sorumlu olarak görev alıyor. Ayrıca Kestirim Mesafe Bulucu Sonar (IDRS) Projesi kapsamında Meteksan Savunma tarafından geliştirilmekte olan sonar da PREVEZE sınıfı denizaltılara entegre edilecek.