“TSK’nın milli olması zorunlu ve kritik ihtiyaçlarının, üniversiteler ile Ar-Ge odaklı iş birlikleri çerçevesinde küme üyemiz şirketlerce geliştirilmesi vizyonumuzu, 2020’de de uygulamaya koymaya devam edeceğiz.”
MSI Dergisi’nin TSSK 7’nci Proje Pazarı Özel sayısında yer alan içerik, derginin İnternet sitesinde paylaşılmıştır:
Teknokent Savunma Sanayii Kümelenmesi (TSSK), sektörel iş birliğinin geliştiği başlıca etkinliklerden biri haline gelen Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi’nin 7’ncisini, 5 Şubat’ta, Ankara’da düzenliyor. TSSK’nın 2019 yılında öne çıkan faaliyetlerini, etkinlikle ilgili hazırlıkları ile beklentilerini ve gelecek planlarını, TSSK Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Öktem’den dinledik.
MSI Dergisi: Geride bıraktığımız yılda, TSSK ile ilgili hangi gelişmeler öne çıktı?
Zeynep ÖKTEM: Mühendislik ve tasarım kabiliyetlerine sahip yetkin firmaları bünyesinde barındıran bir kümelenme olarak 2019’da da sektör gündeminde en üstte yer alan; “yerlileştirme”, “ileri teknoloji”, “özgün tasarım” ve “ihracat” gibi kavramları hayata geçirecek çalışmalarımızı sürdürdük.
Geçtiğimiz yılda, bir dizi temasta bulunarak, TSSK hakkındaki farkındalığı arttırmayı ve iş birliklerimizi geliştirmeyi hedefledik. Milli Savunma Bakan Yardımcısı Sayın Muhsin Dere’yi ziyaret ederek faaliyetlerimiz hakkında bilgi verdik. Kendisinden, 5 Şubat 2020’de yapılacak olan 7’nci Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi’ne destek istedik. Bir diğer öne çıkan ziyaretimiz kapsamında, T.C. Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Doç. Dr. Salim Atay ile makamında görüşme fırsatı bulduk. Kendisine faaliyetlerimiz ve özellikle küme üyelerimizin sahip olduğu nitelikli insan gücü hakkında bilgi verdik.
Sektörümüze yön veren kurum Savunma Sanayii Başkanlığının (SSB) farklı daire başkanlıkları ile de temaslarımız oldu. Kümemiz üyelerinin faaliyet alanlarının çeşitliliği doğrultusunda yaptığımız bu ziyaretlerde, gelecek faaliyetlerimizi planlamak için fikir alışverişlerinde bulunduk.
TSSK için öne çıkan bir diğer gelişme, küme üyelerimizin kabiliyet, ürün ve hizmetlerini ortaya koyacak bir envanter çalışmasına başlamamız oldu. Bu kapsamda öncelikle, üye firmalarımızı yerlerinde ziyaret ederek, kabiliyetleri, ürünleri ve hizmetleri hakkında bilgi aldık. SSB’nin de sektör genelinde benzer amaçla başlattığı Savunma Sanayii Yetenek Envanteri (YETEN) Projesi var. SSB Sanayileşme Daire Başkanlığı ile YETEN Projesi kapsamında birtakım pilot uygulamaların, TSSK üye firmaları marifetiyle yapılması çalışmalarının koordine edilmesi konusunda iş birliği kararı alındı. Bu iş birliği ile ilgili olarak SSB-TSSK arasında imza altına alınacak protokolün çalışmaları halen devam ediyor.
2019’da, üye sayımızı yaklaşık %10 arttırarak 148 üyeye ulaştık; halen de yeni katılımlarla ilgili süreçlerimiz devam ediyor. Kümemizin kurgusu ile uyumlu yeni üyeler kazanmak için, kümemizi farklı platformlarda tanıtmaya devam ediyoruz.
TSSK olarak 2019’da, bir dizi etkinliğe de katıldık. Bunların arasında; Savunma ve Havacılık Sanayiinde Küresel Stratejiler Konferansı, Elektronik Harp ve Radar Sektör Kabiliyet Atlası Tanıtım Toplantısı ve Anadolu Kümeleri İş Birliği Koordinasyon Toplantısı da yer alıyor.
Bunların yanı sıra SASAD tarafından 23-24 Mart 2020’de Ankara’da düzenlenecek olan Uluslararası “Future Soldier” Konferansı’na da yürütme kurulunda yer alarak destek veriyoruz.

MSI Dergisi: TSSK, 2019’da, B2B toplantılar da düzenlemeye başladı.Pek çok sektörel etkinlik, B2B toplantılar düzenleyerek katılımcı firmaları cezbetmeye çalışıyor. Bu ortamda, sizin düzenlediğiniz B2B toplantıları, üyeniz olan firmalara ne gibi avantajlar sağlıyor ya da diğer etkinliklerdeki toplantıları nasıl tamamlıyor?
Zeynep ÖKTEM: TSSK olarak, savunma sektöründe iş yapan büyük firmalarla küme firmalarımızı bir araya getirmek üzere B2B etkinlikleri düzenlemeye başladık. Bu kapsamda; Meteksan Savunma, FNSS ve Türksat ile B2B etkinlikleri düzenledik. Bu toplantılarda, firmalardan özellikle önümüzdeki dönemde gerçekleştirmek istedikleri projeler ve ihtiyaçları hakkında bilgi vermelerini talep ettik. Böylece, küme üyelerimizden bu ihtiyaçlara cevap verebilecek olanları, doğrudan yüklenici firmalarla bir araya getirmeyi amaçladık. B2B toplantılarda, üyelerimizle firmaların teknik personeli bir araya geldi. Aldığımız geri dönüşler, bu etkinliklerin, amaçlarına ulaştığını ve yen iş birliklerinin kapısını araladığını gösteriyor.
Bu tip B2B toplantılarını, önümüzdeki günlerde de devam ettireceğiz. Bu kapsamda, sektördeki yüklenici konumundaki firmalarla olduğu kadar kamu kurum ve kuruluşları ile de B2B toplantılar düzenleyerek, küme üyemiz olan firmaların ilk elden tedarikçi makamlarla bir araya gelmelerini sağlamayı planlıyoruz.

Gündem, Sektörel İş Birliği ve Nitelikli İş Gücü
MSI Dergisi: Bu yılki Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi’nin odaklandığı konular neler?
Zeynep ÖKTEM: 5 Şubat’ta, ODTÜ Kongre Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek 7’nci Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi, iki tema özelinde düzenlenecek: “Sektörel İş Birliği” ve “Nitelikli İş Gücü”. Biz, bu iki konunun da çok önemli olduğunu değerlendiriyoruz. TSSK olarak, küme üyelerimizin, hem kendi aralarında paylaşımlarda bulunmalarının hem de sektörde yer alan veya almayı planlayan paydaşlarla bir araya gelerek kabiliyetlerini aktarmalarının, yeni ve sürdürülebilir iş birlikleri doğuracağını düşünüyoruz. Zira küme üyemiz olan firmalarımızın uzmanlık konularına baktığımızda; platformlara elektronik, mekanik ve yazılım ürünleri geliştiren; ürün doğrulaması için test ve analiz hizmeti sunan; radar, komuta kontrol, veri linkleri, yapay zekâ, lazer teknolojileri, görüntü işleme, sensör, KBRN teknolojileri konularında Ar-Ge ve inovasyon temelli çalışmalar yürüten firmalar olduğunu görüyoruz. Bu firmalar, özellikle yerli ve milli çözümler geliştirebiliyorlar.
Diğer yandan, TSSK’yı, yerlileştirme konusunun gündemin üst sıralarında olduğu günümüzde, savunma, havacılık ve güvenlik alanlarında, mühendislik ve tasarım kabiliyetlerine sahip yetkin firmaları bünyesinde barındıran bir kümelenme olarak konumlandırıyoruz. Küme firmalarımızın insan gücü, yaklaşık 3.000 kişi ve bu kişilerin profiline baktığımızda da neredeyse %100’ünün, alan uzmanlığına sahip yetişmiş beyaz yakalılardan oluşan nitelikli işgücü olduğunu görüyoruz.

MSI Dergisi: Bu yılki Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi etkinliğinizde, geçen seneye göre ne gibi yenilikler var?
Zeynep ÖKTEM: Bu sene, sektörde yer alan farklı kurum ve kuruluşları da aramızda görmek ve kabiliyetlerimizi anlatmak istedik. Bu nedenle yıl içinde farklı kurumlarda ve etkinliklerde kümemizi tanıtmak için ziyaretlerde bulunduk. Ayrıca, sektörümüzün ana sorunlarından olan nitelikli iş gücü ve sektörel iş birliği temalarına farklı gözlerle katkılar sağlamaya hedefleyen iki ayrı panel düzenledik.

MSI Dergisi: Bu yılki Proje Pazarı ve İş Birliği Zirvesi ile ilgili hedefleriniz neler? Katılım hangi düzeyde olacak?
Zeynep ÖKTEM: Bugüne kadar yapılan proje pazarlarında; toplam 200’den fazla firmanın stant açtığını, 2.000’e yakın birebir görüşme gerçekleştiğini ve 4.000’den fazla ziyaretçinin geldiğini görüyoruz. Bu sene yapılacak etkinlikte, hem ihtiyaç makamı kamu kurumlarından hem de ana yüklenicilerden yüksek bir katılım olmasını bekliyoruz. Diğer kümelerimize ve daha önce savunma alanında proje yürütmemiş; ancak sektörde yer almak üzere yola çıkan ve küme üyeliğine kabul ettiğimiz girişimcilerimize de yer vereceğiz.

TSSK Üyeleri, Platform ve Sistemlerin Rekabetçiliğine Katkı Yapıyor
MSI Dergisi: Sektörün geldiği noktada, TSSK olarak, sektör paydaşlarına hangi mesajları vermek istersiniz?
Zeynep ÖKTEM: Biliyorsunuz, TSSK olarak amaçlarımızdan biri; anayurt güvenliği, savunma, havacılık ve siber güvenlik alanlarında yenilikçi teknolojileri kullanarak, Ar-Ge ve inovasyon odaklı rekabetçi ürünler ve hizmetler geliştirebilen üyelerimiz ile sektörümüzdeki ana entegratör firmalar, son kullanıcı konumundaki kurum, kuruluş ve sektörler arasında bir köprü olmak. Böylece firmaların ve kurum, kuruluş ve sektörlerin iş birliği oluşturmalarını ve yeni iş fırsatları yaratmalarını sağlamak. Bu kapsamda, küme üyesi firmalarımızın kabiliyet, ürün ve hizmetlerini tanıtmak ve pazardaki ihtiyaçları zamanında algılayıp üyelerimizin ona göre hazırlık yapmalarını sağlamak üzere, 2020’de de farklı kurumlarla B2B etkinlikler düzenleyeceğiz.
TSSK üyelerinin sektöre olan önemli katkıları arasında, şunu da belirtmek gerekir: TSSK üyelerinin, sektördeki ana oyuncuların ürettiği ana sistemlere verdikleri ve verebilecekleri ürünlerin, özgün ve yerli ürünler olması; ana sistemlerin, hem iç piyasada hem de ihraç pazarında ürünler içindeki Batı kaynaklı bileşenlerin sebep olabileceği kısıtlara takılmamasına önemli katkılar sağlamaktadır ve sağlayacaktır. Üyelerimiz böylece, hem son dönemlerde gündemde olan yurt dışından gelebilecek kısıtlara karşı iç ve dış piyasa için bir tür bağımsızlık yaratma katkısını sağlarken bir yandan da ana sistemlerin ihracat pazarındaki rekabetçiliğine de önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu unsur küme üyelerimizin sektördeki kritik rolünü ortaya koymaktadır.
Üye profilimize baktığımızda, gözlemlediğimiz bir diğer önemli unsur, firmalarımızın; savunma, havacılık ve güvenlik sektörü ile siber güvenlik projelerinde görev almalarının ve bu sektörlere ürün geliştirmelerinin yanı sıra sahip oldukları ileri mühendislik ve tasarım kabiliyetlerini, yerlileştirme projelerine kolaylıkla uygulamalarıdır. Savunma ve havacılık sanayisinin ülke ekonomisi için önemi çok büyük; zira bu sektörde yakaladığınız nitelik ve nicelik, uluslararası arenada, ülkenin ekonomik ve siyasal alandaki gücünü̈ belirleyen en önemli unsurlardan biri. Buna ilaveten dünyada teknolojiyi şekillendiren unsurların, savunma ve havacılık sanayisinde üretilen teknolojilerden beslendiği de bilinen bir gerçek. Burada önemli olan, teknolojik olarak ne kadar kendi ayaklarınızın üzerinde durabildiğiniz, yani “teknolojik bağımsızlık”. Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) ihtiyaçlarına uygun olarak alt istem ve bileşenlerin milli olarak geliştirilmesinde görev alan ve Ar-Ge sonucu ortaya çıkan ürünlerini ihraç eden, çoğunluğu KOBİ ölçeğinde olan firmaları bir araya getiren TSSK, bu bağlamda önemli bir misyon üstlendiğinin de bilincindedir.

MSI Dergisi: TSSK ile ilgili; üye sayısı, çalışan sayısı, toplam ciro, ihracat gibi konularda güncel rakamsal bilgileri paylaşabilir misiniz?
Zeynep ÖKTEM: Küme üye sayımız, yeni katılımlarla; 41’i ODTÜ Teknokent dışı firmalar olmak üzere 148’e ulaştı. Yaklaşık 3.000 kişilik nitelikli işgücümüz var. 2018 verilerine göre, firmalarımızın yarattığı toplam ciro, 1,9 milyar lira seviyesine ulaşmış durumda. Bunun yanı sıra bugüne kadar 40’tan fazla ülkeye, yaklaşık 120 milyon dolar ihracat yapıldığı görüyoruz.
MSI Dergisi: TSSK olarak 2020 hedefleriniz neler?
Zeynep ÖKTEM: TSK’nın milli olması zorunlu ve kritik ihtiyaçlarının, üniversiteler ile Ar-Ge odaklı iş birlikleri çerçevesinde küme üyemiz şirketlerce geliştirilmesi vizyonumuzu, 2020’de de uygulamaya koymaya devam edeceğiz. TSSK’nın bilinirliğini ve marka değerini daha da arttırmak ve TSSK’yı yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da savunma, güvenlik ve uzay alanında bilinir ve saygın bir marka haline getirmek için faaliyetlerimize devam edeceğiz.
TSSK Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Öktem’e, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için, okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz.