I. Ürün Emniyeti ve Sertifikasyon Sempozyumu, 22-23 Kasım 2021 tarihlerinde, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) destekleriyle TR Uçuşa Uygunluk Belgelendirme Hizmetleri A.Ş. (TR Uçuşa Uygunluk) tarafından Ankara’da düzenlendi. Sempozyuma, başta havacılık ve otomotiv sektörlerinden olmak üzere 40’ın üzerinde farklı kurum ve kuruluştan 200’ün üstünde temsilci katıldı. Temel amacı; emniyet kültürünün geliştirilmesi ve sertifikasyon temelli ürün geliştirme süreçlerinin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılması için ortak akıl geliştirmek olan ve 2 gün süren sempozyumda, toplamda 7 oturum gerçekleştirildi.
İlk oturumda, Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı Dr. Celal Sami Tüfekci, Sivil Havacılık Genel Müdür Yardımcısı Vekili Özcan Başoğlu, TUSAŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil ve TR Uçuşa Uygunluk Yönetim Kurulu Başkanı Bilal Ekşi tarafından gerçekleştirilen açılış konuşmaları yer aldı. Türkiye’de sertifikasyon alanında ihtiyaç duyulan altyapı ve uzman eksikliğine değinilen konuşmalarda, bu konulara ilişkin gerçekleştirilecek tüm iyileştirme ve geliştirme faaliyetlerine, yönetimsel ve kurumsal desteklerin sağlanacağına dair görüşler beyan edildi. Özellikle havacılık başta olmak üzere emniyet kritik sistem geliştiren tüm sektör bileşenlerinin bu alanda yürüttükleri çalışmaların ne denli önemli bir amaca hizmet ettiği ve olası kazaların maddi-manevi ne tür trajedilere neden olabileceği vurgulandı. Türkiye’nin yakın geleceğindeki hedeflerine ulaşabilmesi için sertifikasyon konusunun üzerinde durulması gereken bir konu olduğunun; ürünlerin ve ekipmanların sertifikalandırılmasına ilişkin eksikliklerin giderilmesi için yapılması şart olan tüm faaliyetlerin desteklenmesinin önemli olduğunun altı çizildi.
TR Uçuşa Uygunluk: Sektörün Çözüm Ortağı
İlk oturumda, TR Uçuşa Uygunluk’un faaliyet alanlarından da bahsedildi ve firmanın sektörde üstlendiği vizyon ve misyon, Genel Müdür Vekili Yılmaz Koç tarafından katılımcılarla paylaşıldı. TR Uçuşa Uygunluk’un; Türkiye’de, Ürün Emniyeti ve Sertifikasyon alanında, otoritelerce ve sektör firmalarınca yürütülen tüm faaliyetlerde aktif destek vermeye hazır olduğu ve özellikle sektörün ihtiyaç duyduğu personel için uzman havuzu oluşturma, uzman yetiştirme gibi misyonlar üstlendiği ifade edildi. Sistem Emniyeti, Tasarım Organizasyon Onayı, Ön Uçuşa Elverişlilik, Sürekli Uçuşa Elverişlilik, İnsan Faktörleri, Silah Sistemleri Sertifikasyonu, Yazılım ve Donanım Sertifikasyonu (DO178/ DO254 vb.), Sistem Mühendisliği, Güvenilirlik gibi özel alanlarda, sektöre eğitim, danışmanlık ve iş ortaklığı çözümleriyle katkı sunabilecek TR Uçuşa Uygunluk’un altyapısı hakkında bilgilendirme de yapıldı.
Uzman Eksikliği ve Geliştirme Programları İhtiyacı Vurgulandı
Sempozyumun ilk gün düzenlenen 2. oturumunda, “Türkiye’de Uçuşa Elverişlilik Sertifikasyonu” konulu bir panel gerçekleştirildi. TR Uçuşa Uygunluk Genel Müdür Vekili Yılmaz Koç moderatörlüğünde gerçekleştirilen panelde; SSB Sertifikasyon Müdürü Özden Apaydın, TUSAŞ Uçuşa Elverişlilik Müdürü Harun Çaykenarı ve TEI Uçuşa Elverişlilik ve Sertifikasyon Müdürü Bilal Demir panelist olarak yer aldı. Panelde üzerinde durulan en önemli husus, uzman eksikliği ve geliştirme programları ihtiyacı oldu.
3. ve 4. oturumlarda, sektör uzmanlarının sunumlarına yer verildi. Bu oturumlarda gerçekleştirilen sunumları yapan katılımcılar ve sunum konuları şöyle sıralandı:
- SSB Kalite-Test ve Sertifikasyon Daire Başkanlığı Sertifikasyon Müdürlüğü’nden Segah Özdemir, “Emniyet İçin Etkin Tasarım Organizasyonu”
- MET Aerospace Direktörü Tülay Özgül, “Tasarım Altyüklenici Yönetimine Sertifikasyon Açısından Bakış ve Uluslararası Uygulamalar”
- TR Uçuşa Uygunluk’tan Alp Burç Bülent Sürmeli, “RTCA DO-178C Uygulamalarında Vaka Çalışmaları”
- TR Uçuşa Uygunluk’tan Barış Berk Erdem, “Hava Aracı Kazaları Üzerinden Emniyetin Önemi”
- ASELSAN’dan Oktay Tüfekçi, “Sistem Tasarımında Emniyet Analizleri”
- TR Uçuşa Uygunluk’tan Ömer Alper Terzi, “Silah Entegrasyonu ve Sertifikasyonu”
FMECA Konusu Kapsamlı Olarak Ele Alındı
Etkinliğin 2. gününde gerçekleştirilen 5. oturumda, ilk olarak ASELSAN’dan Güvenilirlik Mühendisi Hasan Esat Acar, ekipman ve parça seviyesinde yürütülen Hata Modu Etkileri ve Kritikliği Analizi (FMECA) uygulamalarını konu alan bir sunum yaptı. Ardından, TUSAŞ Emniyet ve Güvenilirlik Mühendisi Murat Barış Sarıgül, sistem ve uçak seviyesi FMECA uygulamaları ve altyüklenici FMECA’larının entegrasyonuyla ilgili sunumunu gerçekleştirdi. TEI Emniyet Lideri Seda Uluekici ise FMECA ile FRACAS (Hata Raporlama ve Düzeltici Aksiyon Alma Sistemi) arasındaki ilişkiyi anlattı.
Çalıştay sırasında özellikle üzerine durulan konular ise FMECA’ların oluşturulma sürecinde kolektif bir bilincin ve katkının olması gerektiği ile saha verilerinin aktif olarak FMECA süreçlerinde girdi olarak kullanılması oldu. TR Uçuşa Uygunluk Sistem Emniyeti ve İtki Sistemleri Sertifikasyon Uzmanı Müjdat Aslan’ın; Emniyet Analizleri ve Sertifikasyon süreçlerinde bilişsel olarak farkında olunması gereken “Yaşayan Doküman”, “Etnik Kuram ve Güç Mesafesi”, “İkarus Sendromu/Güç Zehirlenmesi”, “Niteli Nicele Tercih Etme”, “Emniyetli Arıza”, “Kolektif Bilinç” ve “Kozmetik Emniyet” kavramları ve yaklaşımlarına vurgu yaptığı sunumu ile 5. oturum sona erdi.
Sempozyumun 6. ve 7. oturumlarında, sektör uzmanlarının sunumları devam etti. Bu oturumlarda gerçekleştirilen sunumları yapan katılımcılar ve sunum konuları şöyle sıralandı:
- THY Teknik A.Ş.’den Ahmet Arıdil, “Ekipman Tasarımında Sertifikasyon Süreçleri”
- TR Uçuşa Uygunluk’tan Ali Bilgin, “DO254 ile İlk Seferde Başarıyı Yakala”
- SSB Kalite-Test ve Sertifikasyon Daire Başkanlığı Sertifikasyon Müdürlüğü’nden Mehmet Umut Pişken, “Türkiye’de DO178B Uyumlu Yazılım Sertifikasyon Projelerinde Geliştirme Sürecinde Yaşanan Problemler ve Çözüm Önerileri”
- TR Uçuşa Uygunluk’tan Dr. Çiğdem Güneş, “Havacılıkta İnsan Faktörleri”
- TUSAŞ’tan Yusuf Cansu Baran, “İzninizle Uçabilir Miyim? (Pertmit-to-Fly Süreci)”
- FNSS’den Burak Aycan ve Alperen Öz, “Kara Araçlarındaki Ürün Emniyeti Prensipleri ve Uygulamaları”
Sempozyum, Gelecek için Uygun Zemini Oluşturdu
Emniyet kültürünün geliştirilmesi ve hem askeri hem de sivil dünya için sertifikasyon temelli ürün geliştirme süreçlerinin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılması için ortak akıl geliştirmek amacıyla gerçekleştirilen I. Ürün Emniyeti ve Sertifikasyon Sempozyumu’nda, Türkiye markasını taşıyan emniyet kritik tüm ürün, ekipman, cihaz ve teçhizatın pozitif yönde fark yaratması için altyapı geliştirilmesi için uygun bir zemin oluşturuldu. TR Uçuşa Uygunluk, bundan sonraki süreçte, sektör paydaşlarının birlikte çalışma motivasyonuyla bu zemin üzerinde Türkiye için ihtiyaç duyulanları birlikte inşa etmeyi; II. Ürün Emniyeti ve Sertifikasyon Sempozyumu’nda ise sektör temsilcileriyle bir araya gelmeyi ve bu etkinliğe uluslararası bir boyut kazandırmayı hedefliyor.
